ျမန္မာ့ အက်င့္ပ်က္ႏိုင္ငံေရး - ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

 ျမန္မာနိုုင္ငံဟာ အကတိလိုုက္စားမႈ အဆိုုးဆုုံးနိုုင္ငံတနိုုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ 

ေရးသူုု = လယ္ရီေယဂင္
ဘာသာျပန္ = ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အကတိလိုက္စားမႈလကၡဏာေတြ ၾကီးထြားေနတာဟာ ယံုၾကည္မႈဆိုင္ရာျပႆနာၾကီး ျဖစ္ပါတယ္။ သမတ ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အစီအစဥ္ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ကို လမ္းလြဲေစႏိုင္ပါတယ္။ ဆက္သြယ္ေရးဝန္ၾကီး အပါအဝင္ အမဲစက္ထင္ျပီး ျဖစ္သူေတြကို တရားစြဲဆိုအေရးယူမလား၊ မယူဘူးလားဆိုတာဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကေန ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲဟာ ျဖစ္မယ္-မျဖစ္ဘူး ဆိုတာကို ဆံုးျဖတ္ေကာင္း ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။


ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ဘာစစ္ေဆးမႈမွမရွိတဲ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေၾကာင့္ ျမန္မာဟာ ႏိုင္ငံတကာ အက်င့္ပ်က္မႈေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ အဆင့္သတ္မွတ္မႈမွာ ထိပ္ကေန (ေအာက္ဆံုးပိုင္းမွာ) ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့ ေငြေၾကးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ၊ စီးပြါးေရး ဖြင့္ေပးမႈအစီအစဥ္ေတြကေန ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳတ္ႏွံမႈၾကီးေတြကို ဆြဲေဆာင္ေနပါျပီး ပိုင္ဆိုင္မႈတန္ဘိုးေတြလည္း တက္လာေနပါတယ္။ အရာရွိေတြကေတာ့ သူတို႔ကိုယ္က်ိဳးစီးပြါးအတြက္ ရေအာင္လုပ္ေနၾကတယ္လို႔ သမတရံုးအတြင္းလူသတင္းေတြက ညႊန္ျပေနပါတယ္။

ဇႏၷဝါရီလထဲမွာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈစခဲ့တဲ့ ယခင္ (MPT) ျမန္မာ့ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္ နည္းပညာဝန္ႀကီး ဦးသိန္းထြန္း သတင္းဟာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈကေန ဒီမိုကေရစီကို ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ၾကားကာလမွာ အဓိကစီးပြါးေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ဝန္ၾကီးဌာနေတြမွာ စီမံခန္႔ခြဲမႈအလြဲအမွားနဲ႔ လာဘ္ေပးမႈေတြ ရွိေနျပီဆိုတာကို အခ်က္ျပလိုက္တာပါဘဲ။ ဦးသိန္းစိန္ရံုးကေန ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ခ်န္ပီယံလိုလုပ္ေျပေနေပမဲ့ က်န္တဲ့ ဝန္ၾကီးဌာနေတြကေတာ့ အရင္စစ္အုပ္စဥ္ကလိုဘဲ ပိုေနျမဲက်ားေနျမဲအတိုင္း စခန္းသြားေနၾကဆဲလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။

(ဗခ) သိန္းထြန္းနဲ႔ ထိပ္တန္းအရာရွိေတြကို အေရးယူလိုက္တာဟာ ဦးသိန္းစိန္သက္တမ္း အတြင္းမွာ လူသိရွင္ၾကား ပဌမဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳတ္ႏွံသူေတြက ၾသဘာေပးၾကပါတယ္။ အမ်ားစုကေန ဒိထက္ဒီ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိလာဘို႔နဲ႔ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ေငြေတြမဝင္ခင္လုပ္ေစခ်င္ၾကပါတယ္။

ဘယ္လိုဘဲ ဦးသိန္းစိန္ကေန လိႈက္စားေနတဲ့လာဘ္ယူမႈနဲ႔ ျပႆနာၾကီးမားေၾကာင္းကို ဝန္ခံျပီး တိုက္ဖ်က္ေရးကို စတင္ေနေပမဲ့၊ စစ္တပ္နဲ႔ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကေတာ့ တရားဝင္အကတိလိုက္စားမႈနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအေပၚ သက္ေရာက္ႏိုင္တာကို ေလွ်ာ့ေလွ်ာ့ေပါ့ေပါ့ ေျပာေနၾကပါတယ္။

ေနျပည္ေတာ္မွာ ၾကံ့ခိုင္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးပါတီ ဒုဥကၠ႒ ဦးေဌးဦးကေတာ့ လက္ရွိ အစိုးရလက္ထက္မွာေရာ အရင္စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာပါ အကတိလိုက္စားမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာကို ျငင္းဆိုပါတယ္။ “ကြ်န္ေတာ္တို႔က အရင္တံုးကလည္း ဝန္ၾကီးေတြပါဘဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ လာဘ္မစားပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တို႔က တိုင္းျပည္ထဲမွာ အကတိလိုက္စားမႈကို နည္းေအာင္ ၾကိဳးစားေနတာပါ။ အစိုးရကေန အကတိလိုက္စားမႈေတြ နည္းေအာင္ အျပင္းအထံ ၾကိဳးစားေနပါတယ္။ အစိုးရကေဆာင္ရြက္လို႔သာ အခုသတင္းမ်ိဳးေတြ ထြက္ေပၚလာတာ၊ မဟုတ္ရင္ ဖံုးကြယ္ေနမွာပါ။”

တကယ္ေတာ့ အကတိလိုက္စားမႈသတင္းေတြ ဆက္ထြက္ေနတာပါ။ (သဘြိဳက္စ္) အပါတ္စဥ္ဂ်ာနယ္ကေန ႏိုင္ငံေတာ္ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ရဲ႕ အတြင္းအစီရင္ခံစာထဲမွာ သတၲဳတြင္းအပါအဝင္ ဝန္ၾကီးဌာနေပါင္း ၆ ခုအတြင္းမွာ အၾကီးအက်ယ္ လာဘ္စားမႈေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ပါရွိေၾကာင္း ထုတ္ေဖၚလိုက္တဲ့အခါမွာ အယ္ဒီတာကို တရားစြဲျပီး၊ စြဲခ်က္ကို ပလပ္မႈ မလုပ္ခင္ တရားရံုးေပါင္း ၃ဝ မွာလိုက္ျပီး တရားရင္ဆိုင္ရေစပါတယ္။ ခုအထိေတာ့ အကတိလိုက္စားမႈအတြက္ ဘယ္သူမွ တရားရင္မဆိုင္ရေသးပါ။

အက်င့္ပ်က္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးက ထိပ္ပိုင္းႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဝိုင္းပတ္ေနပါတယ္။ သိန္းစိန္နဲ႔ ပါဝါရွိလွတဲ့ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ေရႊမန္းအၾကားကြာဟမႈကို က်ယ္ေစပါတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ဦးလံုးဟာ အရင္စစ္အစိုးရတံုးကလည္း ထင္ရွားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာ လႈတ္ရွားခဲ့သူေတြျဖစ္ၾကပါတယ္။ အခုေတာ့ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီတြင္းမွာ ၂ဝ၁၅ က်ရင္ သမတအမည္စာရင္းရဘို႔ရာ အားျပိဳင္မႈက ပူေလာင္လာေနပါျပီ။

အရင္စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာေတာ့ လာဘ္စားမႈဆိုတာကို ႏိုင္ငံေရးရည္ရြယ္ခ်က္အတြက္သာ သံုးရွိခဲ့တာပါ။ ၂ဝဝ၄ တံုးက ေထာက္လွမ္းေရးအၾကီးအကဲနဲ႔ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့ ခင္ညြန္႔နဲ႔ သူ႔လူေတြ အပါအဝင္ျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတာ့ သံုးသပ္သူတခ်ိဳ႕က ဆက္သြယ္ေရး ဝန္ၾကီးဌာနကို စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ေနရင္း ေရႊမန္းရဲ႕မိသားစု ပါလာမလား မွန္းဆေနၾကပါတယ္။ ဒါကေတာ့ (ဗခ) ခင္ညြန္႔တံုးကလိုဘဲ အာဏာျပိဳင္မႈမ်ိဳးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

သိန္းထြန္းကေတာ့ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ေနရျပီး ထိပ္တန္းအရာရွိေပါင္း ၆ဝ၊ ကို စစ္ေဆးေနျပီး၊ သူတို႔ထဲက ၂ဝ ကို ယာယီ ထိန္းသိမ္းထားပါတယ္။ ဒါလဲဘဲ တရားမရင္ဆိုင္ရဘူးလို႔ မေျပာႏိုင္ပါ။ (ဦး) သိန္းထြန္းကလည္း သူ႔ကိုသာ တကယ္တရားစြဲရင္ သူ႔အထက္က အေကာင္ၾကီးေတြကိုပါ ေဖၚထုတ္မယ္လို႔ ျခိမ္းေျခာက္ထားပါတယ္။ လက္ရွိ ကခ်င္ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္၊ အရင္ဆက္သြယ္ေရးဝန္ၾကီး (ဗမခ) သိန္းေဇာ္ဟာလည္း စစ္ေဆးတာခံေနရပါျပီး။ သူအရိတ္အျမြက္ ေျပာတာတခုက အရင္ MPT ဝန္ၾကီးဌာန ထိပ္တန္းအရာရွိတဦးက ဒီအမႈမွာ အစိုးရသက္ေသလုပ္ေနတယ္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးမွာသက္ဆိုင္တဲ့ အရာရွိတဦးေျပာတာက “ကြ်န္ေတာ္တို႔ အားလံုးသိပါျပီ။” စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ရဲသတင္းရပ္ကြက္အဆိုအရ ေငြစကၠဴ ေဒၚလာ ၂ သန္း ထည့္ထားတဲ့ လက္ဆြဲအိတ္ဟာ သိန္းထြန္း ေနအိမ္ကေနရရွိပါတယ္။ ဒီေငြေတြ ဘယ္ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီကေနလာသလဲ။ ဒီထဲမွာ တရုတ္ Huawei (ဟြာေဝ) နဲ႔ ZTE (ဇက္တီအီး) တို႔ကိုလဲ ကန္ထရိုက္ရဘို႔ေပးခဲ့တာလား သံသယရွိပါတယ္။

အာဏာပိုင္ေတြက ဘန္ေကာက္၊ ေဟာင္ေကာင္နဲ႔ စကၤာပူေတြမွာရွိတဲ့ ဘဏ္အေကာင့္ေတြကိုလည္း လိုက္ေနပါတယ္။ ကုမၸဏီေတြက အရင္နဲ႔ေနာက္ဝန္ၾကီးေတြ လက္ထက္နဲ႔ဆိုင္တဲ့ စာရင္းဇယားေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးသူေတြကို လိုလိုလာလား ထုတ္ေပးၾကပါတယ္။

၂ဝဝ၄ တံုးက (ဇက္တီအီး) ကေန MPT ကို Fixed phone lines ဖုန္းလိုင္း ၃ သိန္း တည္ေတာက္ဘို႔ရာ ေဒၚလာ သန္း ၁၅ဝ ေခ်းေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီကိန္းဂဏန္းဟာ တကယ့္ ပေရာဂ်က္တန္ဘိုးထက္ ၁ဝ ဆမ်ားပါတယ္။ ယွဥ္ၾကည့္ရင္ နီေပါမွာ ဖုန္းလိုင္းေပါင္း တသန္းအတြက္ ေဒၚလာ ၇႕၅ သန္းသာ ZTE ကေနကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။

သိန္းထြန္းဟာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ေနရတာမို႔ လူသိရွင္ၾကား တခြန္းမွ ေျပာသံမၾကားရပါ။ ဒီဌာနဝန္ၾကီးႏွစ္ေယာက္လံုးဟာ အနားယူျပီျဖစ္တဲ့ ဗခမက သန္းေရႊနဲ႔ နီးစပ္သူေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ေဒသခံကုမၸဏီေတြျဖစ္တဲ့ ထူးကုမၸဏီနဲ႔ လက္ေအာက္ခံ Elite (အီလိ) နဲ႔ Red Link (ရဒ္လင့္) တို႔ဟာလည္း အစစ္ေဆးခံေနရပါတယ္။ Red Link (ရဒ္လင့္) ကို ေရႊမန္းရဲ႕ သားအငယ္ (တိုးႏိုင္မန္း) ကပိုင္ပါတယ္။ သူက ၂ဝဝ၈ မွာ MPT ဝန္ၾကီးဌာနနဲ႔ ဖက္စပ္ျပီး (အင္တာနက္-ဆားဗစ္) လုပ္ေပးတာပါ။ ကမာၻမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ လူဦးေရရဲ႕ ၂% သာ (အင္တာနက္) သံုးစြဲမႈရွိလို႔ အနိမ့္ဆံုးစာရင္းဝင္ျဖစ္ပါတယ္။

ဘ႑ာေရးဝန္ၾကီး (ဦး) လွထြန္းဟာ အကတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရးေရွ႕ေျပးအျဖစ္ ဦးသိန္းစိန္က စိတ္ခ်ထားသူလို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕သံုးသပ္သူေတြကေတာ့ အကတိလိုက္စားမႈကို ႏိုင္ငံေရးေနာက္ဆက္တြဲေတြ ဘယ္လိုျဖစ္လာလာ တရားစြဲဆိုမႈေတြ လုပ္-မလုပ္ဆိုတာထက္ အစိုးရထဲမွာ စီးပြါးေရးေဆာင္ရြက္တာေတြမွာ ႏိုင္ငံျခား မိတ္ဖက္ေတြ အပါအဝင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ႔ တာဝန္ခံမႈေတြကို ပိုလုပ္လာျခင္းကို အေလးထားခ်င္ေနၾကပါတယ္။ ဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔ေတာ့ ဒီဟာကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို မခ်ေသးပါဘူး။

ၾသစေၾတးလ် (မကြဲယား) တကၠသိုလ္က (ေရွာင္-တားနား) ကေထာက္ျပတာက "ဒီလို ခြ်င္းခ်က္ထားတာမ်ိဳးဟာ စီးပြါးေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ ရိုးရိုးေလးေပးတဲ့ (မက္ေဆ့) ကေတာ့ တိုင္းျပည္နဲ႔ သာမန္လူေတြရဲ႕ ဓနဥစၥာေတြကို အဆက္အသြယ္ေကာင္းသူေတြနဲ႔ အာဏာရွိသူေတြကသာ ဆုပ္ကိုင္ႏိုင္တယ္” ဆိုတာသာ ျဖစ္တယ္။

ေမြးျမဴေရးႏွင့္ငါးလုပ္ငန္းဝန္ၾကီးဌာန ဝန္ၾကီးေဟာင္း ေမာင္ေမာင္သိန္းကိုလည္း စစ္ေဆးေနပါတယ္။ မတ္လထဲမွာ ဒီဝန္ၾကီးဌာနက အၾကီးတန္းျဗဴရိုကရက္ ခင္ကိုေလးကို သမတအမိန္႔အရ အက်ဥ္းနည္းနဲ႔ အလုပ္ျဖဳတ္ျပစ္ခဲ့ပါတယ္။ လက္ရွိဝန္ၾကီး (ဦး) အုန္းျမင့္ အလွည့္လာပါေတာ့မယ္။ သူ႕ရဲ႕ ျပင္သစ္ခရီးစဥ္ကုိ သမတကျငင္းပယ္ထားလိုက္ပါျပီ။ ကခ်င္ေဆြးေႏြးပြဲ တာဝန္ကိုေတာ့ အေၾကာင္းျပခ်က္တခုအေနနဲ႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။

တျခားသတင္းေတြအရ ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီး (ဗခက) ကိုကို ဟာလည္း စစ္ေဆးတာ ခံေနရတယ္ ဆိုပါတယ္။ လာဘ္စားမႈနဲ႔လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။ သူ႔ဘက္ကေတာ့ (အင္တာနက္) သတင္းကို ျငင္းထားပါတယ္။ ျမန္မာ့ေရေျမ ရာသီဥတုနဲ႔ မေလွ်ာ္တဲ့ ဆန္မ်ိဳးသစ္ တင္သြင္းမယ္ဆိုတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးဝန္ၾကီး ျမင့္လိႈင္ကိုလည္း ေမးခြန္းထုတ္ေနပါေသးတယ္။

NLD ပါတီေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဥာဏ္ဝင္းကေတာ့ “ကြ်န္ေတာ္တို႔ လာဘ္စားမႈေတြ သိေနၾကတာပဲ။ လူတိုင္းကလည္း သိၾကတာပဲ။ ဝန္ၾကီးေတြလည္း အကတိလိုက္စားတာ သက္ေသရွိရင္ တရားစြဲရမွာေပါ့။ ဘယ္အဆံုးထိေရာက္ေရာက္။”

ႏိုင္ငံေရးသံုးသပ္သူတခ်ိဳ႕ကေတာ့ သက္ေသေတြေတာ့ စုေဆာင္းေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ တရားစြဲဆိုဘို႔အထိ မဟုတ္ဘူး။ သမတလုပ္ခ်င္ေနတဲ့ ေရႊမန္းကို ထိန္းဘို႔ျဖစ္မယ္။ အစိုးရ သတင္းရတဲ့ဆီကေန ေျပာတာကလည္း “ေရႊမန္းကို (ဘလက္ေမးလ္) အၾကပ္ကိုင္ဘို႔အတြက္ အခ်က္အလက္ေတြ ရွိထားပါျပီ” တဲ့။

တခ်ိဳ႕ယံုၾကည္ၾကတာတခုကေတာ့ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီဟာ လာမဲ့ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္ ပါတီတြင္း သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ေနတာသာ ျဖစ္တယ္။ ၾက့ံခိုင္ဖြံ႔ျဖိဳးေရးပါတီ ဒုဥကၠ႒ ဦးေဌးဦး ေျပာတာက “ရွိပါတယ္။ ပါတီထဲမွာ မတူတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ညင္ညင္သာသာ လူၾကီးလူေကာင္းလို ေျဖရွင္းပါတယ္။ ပါတီကိုထိခိုက္ေစမွာ မဟုတ္ပါဘူး။”

(ဤေနရာမွကူးယူပါသည္။)
မူရင္းလင့္ခ္ = http://www.atimes.com/atimes/Southeast_Asia/SEA-01-050413.html