ၿဗိတိသွ်ေခတ္ ဗမာျပည္နွင့္ တိုုင္းရင္းသားေဒသမ်ား (Frontier Areas)- က်ားေပါက္

၁၉၃၇ ထိ အႏိၵယလက္ေအာက္ခံျပည္နယ္ အေနနဲ့ ရွိေနခဲ့တဲ့ ၿဗိတိသွ်ေခတ္ဗမာျပည္

အဂၤလိပ္ကုိလုိနီေခတ္ ကာလမွ လြတ္လပ္ေရး ရခ်ိန္အထိ တုိင္းရင္းသား နယ္ေျမမ်ား အေနအထား တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား၏ နယ္ေျမမ်ား ေနအထားမ်ားကုိ သမုိင္းအရ ၿခဳံငုံ၍ေလ့လါ စမ္းစစ္ပါက ပေဒသရာဇ္ေခတ္ မွစ၍ 1948 လြတ္လပ္ေရးေခတ္ဦးမွ ယေန႔ထိ {State of Burma} အေနျဖင့္ နယ္ေျမမ်ား တစုတစည္းတည္းအတြင္း ေနထုိင္ၾကသည္မဟုတ္ပါ။

မိမိနယ္ေျမေဒသအလုိက္ လူမ်ဳိးစုအလုိက္ သီးျခားေနထုိင္လာခဲ့ၾကသည္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟု မေပၚေပါက္ေသးမီ ေရွးပေ၀သဏီထဲမွ သီးျခားနယ္ေျမစီ ေနထုိင္လာခဲ့ၾကေၾကာင္း သမုိင္းအခ်က္အလက္မ်ားက ျပဆုိေနၿပီးျဖစ္သည္။

ပေဒဇရာဇ္ေခတ္တြင္ မင္းလက္နက္ကုိင္ ႏုိင္ငံမ်ားထူေထာင္ရန္ အာဏာၿပိဳင္ၾကရာမွ လူမ်ဳိး အခ်င္းခ်င္းလည္း တုိက္ခုိက္ၾက သကဲ့သုိ႔ အျခားလူမ်ဳိး မ်ားႏွင့္လည္း တုိက္ခုိက္ခဲ့ၾကသည္။

အထူးသျဖင့္ မြန္ ျမန္မာ သွ်မ္း သုံးပြင့္ဆုိင္ အားၿပိဳင္မႈႀကီးေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ကုိယ့္ထီး ကုိယ့္နန္း၊ ကုိယ့္ၾကငွန္းႏွင့္ ကုိယ့္ဘုရင္၊ ကုိယ့္ေစာ္ဘြား၊ ကုိယ့္ေစာဖ်ား၊ ကုိယ့္ဒူ၀ါ၊ ကုိယ့္ေတာင္ပုိင္၊ကုိယ့္ေတာင္အုပ္မ်ားျဖင့္ထီးျဖဴေဆာင္း၊ ေရႊထီးေဆာင္း ေရႊဓါးကုိလြယ္ ေငြဓါးလြယ္ကုိင္ ေဟာ္နန္း ပလင္ သရွင္သခင္ျဖင့္ အစဥ္သျဖင့္ေနထုိင္ လာခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္းေတြ႔ရွိရသည္။

ကုန္းေဘာင္ေခတ္တြင္ပင္ ျမန္မာဘုရင္မ်ားသည္ သွ်မ္းေစာ္ဘြား နယ္မ်ားအား တုိက္ရုိက္အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းမရွိ ပဏာဆက္ႏွိင္ငံေနျဖင့္၎ အခ်ဳိ႕ေတာင္းတန္းေဒသမ်ားမွာ ျမန္မာဘုရင္၏ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ လုံး၀မရွိေျခ၊ စုစည္းၿပီး စည္းလုံးညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ား နယ္ေျမကုိ နယ္ခဲ်႕အဂၤလိပ္က လာေရာက္ပုိင္းျခားျခင္းျဖင့္ စိတ္၀မ္းကြဲဲျပားမႈရွိသည္ ဟူေသာ အယူအဆသည္ နယ္ခ်ဲ႕ဆန္႔က်င္ေရးတရားပြဲမ်ား ေခတ္ကာလတြင္း အာေပါင္အာရင္း သန္သန္ျဖင့္ ေဟာေျပာ၍ ေကာင္းေသာ အဆင့္တြင္သာရွိသည္။ အမွန္မွာ မႈလကပင္သီးျခား စီတည္ရွိၾကသည့္ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးနယ္ေျမမ်ား အဂၤလိပ္တုိ႔ သိမ္းၿပီးေသာအခါ၌လည္း သီးျခားစီခြဲျခား အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

၁၉၃၇ သီးျခားကိုုလိုုနီျဖစ္လာၿပီးေနာက္ပိုုင္း ၿဗိတိသွ်ဗမာျပည္အလံ

(က) တုိင္းရင္းသားမ်ားနယ္ေျမမ်ားကုိ အပုိင္း (၄)မ်ဳိး ပုိင္းျခားထားေၾကာင္းသိရွိရသည္

အပုိင္း (၁) ရခုိင္ေဒသ၊ မြန္ေဒသ၊ ဗမာေဒသမ်ားကုိ ေပါင္းလွ်က္ ဗမာျပည္မ {Burma Proper} ဟုေခၚေ၀ၚသုံးစြဲ လာသျဖင့္ ျမန္မာျပည္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံဟူ၍ ကမၻာေပၚတြင္ စတင္ေပၚေပါက္သုံးစြဲလာသည္။ အဂၤလိပ္အစုိးရ တုိက္ရုိက္အုပ္ခ်ဳပ္သည့္ နယ္ေျမျဖစ္ၿပီး ေနာင္တြင္ ၉၁ ဌာန၀န္ႀကီးအစုိးရ အုပ္ခ်ဳပ္သည့္နယ္ေျမျဖစ္သည္။ ယေန႔ လက္ရွိမြန္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္သည္ အဂၤလိပ္အစုိးရ လက္ထက္မွ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္အထိ ဗမာျပည္မတြင္ ထည့္သြင္းထားသည္။

ယခု စစ္ကုိင္းတုိင္းသည္ ဗမာျပည္မနယ္ေျမအစိတ္အပုိင္းအျပင္ Part One (ေခၚ) ဇယား (၁)၊ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ နယ္ေျမမ်ားျဖစ္သာ အေနာက္ဖက္သွ်မ္းျပည္ျဖစ္သည့္ ေသာင္သြတ္နယ္၊ ဆင္ကလိုက္ခႏၱီးနယ္၊ ခႏၱီးနယ္၊ ခႏၱီးလုံနယ္၊ ေဆာမရ နယ္ပယ္ (ေခၚ) နာဂေတာင္တန္းေဒသ၊ အထက္ခ်င္းတြင္း ေဒသနယ္ေျမငါးခုအျပင္ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသီးသန္႔ထားရွိေသာ Part Two (ေခၚ) ဇယား (၂) နယ္ေျမျဖစ္သည့္ အထက္ခ်င္းတြင္း စီရင္စုရွိ ဟုမၼလင္း ဆမ္ဒီ၀ီဇံ၊ တမႈးၿမိဳ႕နယ္ ေမာလုိက္ေက်းလက္ေဒသ အသီးသီးစုစည္းပါ၀င္သည္။

အပုိင္း (၂) ကရင္နီ ေစာဖ်ာနယ္မ်ား စုစည္းထားေသာ ကရင္နီျပည္ (ဗမာမင္းတုန္းမင္းကုိစား ကင္း၀န္မင္းႀကီးႏွင့္ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံ ကုိယ္စား ဆာေဒါက္ကလပ္ေဖါ့ဆက္တုိ႔ ၁၈၇၅ ခု၊ ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ခ်ဳပ္ဆို္ထားေသာ စာခ်ဳပ္အရသီးျခားလြတ္လပ္ေသာ နယ္ေျမအျဖစ္ ဆက္လက္ အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ နယ္ေျမျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္က စိတ္ႀကိဳက္နယ္နိမိတ္သတ္မွတ္ထားၿပီး ယခုလက္ရွိ ကရင္နီျပည္္ ျဖစ္သည္။

အပုိင္း (၃) ေတာင္ႀကီး၊ ကေလာ၊ ေမၿမိဳ႕၊လားရွႈိး၊ လြိဳင္လင္၊ လြိဳင္ေမြ၊ သံေတာင္ စသည့္ၿမိဳ႕မ်ား (ေတာင္ေပၚစခန္းၿမိဳ႕မ်ားအျဖစ္ သီးသန္႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးထား ရွိသည္။ ယခုေမၿမိဳ႕သည္ မႏၱေလးတုိင္းတြင္ လည္းေကာင္း၊ သံေတာင္ၿမိဳ႕သည္ ကရင္ျပည္တြင္လည္းေကာင္း၊ ေတာင္ႀကီး၊ လာရႈိး၊ ကေလာ၊ လြိဳင္လင္၊ လြိဳင္ေမြၿမိဳ႕မ်ားသည္ သွ်မ္းျပည္တြင္ပါ၀င္သည္။

အပုိင္း (၄) ေတာင္တန္းေဒသ မ်ားဟူ၍ အထက္ပါအတုိင္း အပုိင္း (၄)မ်ဳိး ပုိင္းျခားတည္ရွိေၾကာင္းေတြ႕ရွိရသည္။

ေတာင္တန္းေဒသမ်ားဟု ေခၚေ၀ၚသည့္ နယ္ေျမမ်ားထဲတြင္ Part One (ေခၚ) ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ နယ္ေျမမ်ား (၁၀) ခုႏွင့္ Part Two (ေခၚ) ဘုရင္ခံက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးသီးသန္႔ထားရွိေသာ နယ္ေျမမ်ား (၃) ပုိင္းဟူ၍ ေအာက္ပါအတုိင္း ႏွစ္မ်ဳိးထပ္မံ သတ္မွတ္ထားေၾကာင္းေတြ႔ရွိရသည္။

(ခ) ေတာင္တန္းေဒသမ်ား {Part One} ေခၚတြင္သည့္နယ္ေျမမ်ား

Government of Burma Act-1935

SECOND SCHEDULE Areas in Burma to which special provisions apply:

Part One - { ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ နယ္ေျမမ်ား }

(၁) The Federated Shan States as specified in Notification No.31, dated 27th September 1922, of the Political Department of the Government of Burma as amended by any subsequent notification made before the commencement of this Act ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု သွ်မ္းျပည္ (ယခု လက္ရွိ သွ်မ္းျပည္ျဖစ္ၿပီး သွ်မ္းေစာ္ဘြားမ်ား Part One နယ္ေျမမ်ားျဖင့္သာ စုစည္းပါ၀င္သည္။)

(၂) The Shan States specified in Notification No.41, dated 5th October, 1922, of the Political Department of the Government of Burma, as amended by any subsequent notification made before the commencement or this Act other than the Federated Shan State. ဖက္ဒရယ္ သွ်မ္းျပည္ေထာင္စုတြင္ ထည့္သြင္းျခင္းမျပဳသည့္ သွ်မ္းေစာ္ဘြားနယ္ျဖစ္ေသာ ေသာင္သြတ္နယ္၊ ဆင္ကလုိက္ခႏၱီးနယ္၊ ခႏၱီးလုံနယ္တုိ႔ျဖစ္သည္။ (ယခုလက္ရွိ စစ္ကုိင္းတုိင္း ေျမာက္ပုိင္းတြင္ စုစည္းပါ၀င္သည္။)

(၃)The Arakan Hill Tracts. ရခုိင္ေတာင္တန္းေဒသမ်ား (ေခၚ) ပလက္၀ဒသႏွင့္ ေျမာက္ပုိင္းရွိ ေတာင္တန္းေဒသမ်ား။ (ယခု ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ စုစည္းပါ၀င္သည္။)

(၄) The Chin Hill District. ခ်င္းရမ္္အုပ္မ်ားနယ္ေျမ ခ်င္းေတာင္တန္းေဒသ၊ (ယခု ခ်င္းျပည္တတြင္ပါ၀င္သည္။ လက္ရွိခ်င္းျပည္သည္ ခ်င္းရမ္အုပ္နယ္ေျမမ်ားႏွင့္ Part One ရခုိင္ေတာင္တန္းေဒသနယ္ေျမ မ်ားျဖင့္ စုစည္းပါ၀င္သည္။

(၅) The Kachin Hill Tracts of the Myitkyina, Bhamo and Katha District. ျမစ္ႀကီးနား၊ ဗန္းေမာ္ႏွင့္ကသာ၊ စီရင္စုမ်ားအတြင္း ကခ်င္ဒူ၀ါးမ်ား နယ္ေျမ၊ ကခ်င္အမ်ဳိးသားမ်ားေနထုိင္သည့္ ေဒသျဖစ္သည္။ (ယခု ကခ်င္ျပည္တြင္ ပါ၀င္သည္ လက္ရွိ ကခ်င္ျပည္သည္ ကခ်င္ဒူး၀ါးနယ္ေျမမ်ား၊ Part One နယ္ေျမမ်ားႏွင့္ Part Two နယ္ေျမမ်ားျဖင့္ စုစည္းပါ၀င္သည္။)

(၆) The Somra Tract. ေဆာ္မရနယ္ပယ္။ (နာဂေတာင္တန္းေဒသ လက္ရွိစစ္ကုိင္းတုိင္း ေျမာက္ပုိင္းတြင္ စုစည္းပါ၀င္သည္။)

(၇) They are Known as the Triangle. ႀတိဂံနယ္ေျမဆုိသည့္ ေမခႏွင့္ မလိချမစ္ႏွစ္သြယ္ၾကားရွိေဒသ။ (ယခု ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ စုုစည္းပါ၀င္သည္။)

(၈) The area Known as the Hukawing Valley lying to the north of the Upper Chindwin District. အထက္ခ်င္းတြင္းေဒသႏွင့္ ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကား ေဒသျဖစ္သည္။ (ယခု စစ္ကုိင္းတုိင္းေျမာက္ပုိင္းႏွင့္ ကခ်င္ျပည္တြင္ စုစည္းပါ၀င္သည္။)

(၉) The Salween District. သံလြင္ခရုိင္ျဖစ္သည္။ (ယခု ကရင္ျပည္တြင္ပါ၀င္သည္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္၊ ႏုိ၀င္ဘာ (ရ) ရက္ေန႔တြင္ သံလြင္ခရုိင္ေခၚ ဖာပြန္နယ္ႏွင့္ ဘားအံ၊ လႈိင္းဘြဲ႔၊ သံေတာင္နယ္မ်ားကုိ စုစည္း၍ ကရင္ျပည္အျဖစ္ သတ္မွတ္သည္။ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၁) ရက္ေန႔တြင္ ေကာ့ကရိတ္ႏွင့္ ၾကာအင္းဆိပ္ႀကီးနယ္မ်ားအပါ၀င္ ကရင္ျပည္အျဖစ္ တုိးခ်ဲ႕သတ္မွတ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လက္ရွိကရင္ျပည္သည္ Part One နယ္ေျမႏွင့္

Part Two နယ္ေျမမ်ားျဖင့္ စုစည္းပါ၀င္သည္။

(၁၀) All tribal territories which at the date of coming into operation of this Act are unadministered.

အဂၤလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး လုံး၀လက္လွမ္း မမီေသာ နယ္ေျမေဒသမ်ား။ (ဥပမာ “ ၀” ေစာ္ဘြားနယ္ေျမ Wa State ယခုလက္ရွိ သွ်မ္းျပည္တြင္ စုစည္းပါ၀င္သည္။

အထက္ေဖၚျပေသာ Part One နယ္ေျမမ်ား (၁၀) ခုသည္ သီးျခားကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ရွိေသာ နယ္ေျမမ်ားျဖစ္ၿပီး၊ အဂၤလိပ္ဘုရင္က လုံး၀တာ၀န္ယူထားသည္။ ဗမာျပည္မ ၀န္ႀကီးအဖြဲ႕အစုိးရက ၀င္ေရာက္ စြတ္ဖက္ပုိင္ခြင့္မရွိေခ်။

ေတာင္တန္းေဒသမ်ား Part Two ေခၚတြင္သည့္နယ္ေျမမ်ား

(၁) Such Part of the Myitkyina and Bhamo Districts as are not included in Part One of this Schedule.

-Part One မပါ၀င္သည့္ ျမစ္ႀကီးနား၊ ဗန္းေမာ္တုိ႔မွ အစိတ္အပုိင္းမ်ား။ (ယခု ကခ်င္ျပည္တြင္စုစည္း ပါ၀င္သည္)

(၂) Such Parts of the Upper Chindwin District as constitute the Homalin sub-division together with the village tracts which were included in the former Tamu township of the Mawlaik sub-division on the preceding abolition. -အထက္ခ်င္းတြင္း စည္ရင္စုရွိ ဟုမၼလင္းဆမ္ဒီ၀ီဇံ၊ ယခုတမႈးၿမိဳ႕နယ္ ေမာ္လုိက္ေက်းလက္ေဒသမ်ား (ယခု စစ္ကုိင္းတုိင္းေျမာက္ပုိင္းတြင္ စုစည္းပါ၀င္သည္။)

(၃) The Kyain township, the Myawady Circle of the Kawkareik township, and so much of the Karen Hill tracts in the eastern half of the Toungoo District and the Thaton District as be prescribed by His Majesty in Council. -ၾကာအင္းၿမိဳ႕နယ္၊ ေကာကရိတ္ၿမိဳ႕နယ္မွ ျမ၀တီတုိက္နယ္၊ ေတာင္ငူစီရင္စု အေရွ႕ဘက္ျခမ္းႏွင့္ သထုံစီရင္စုရွိ ေတာင္တန္းေဒသမ်ားျဖစ္သည္။ (ယခု ကရင္ျပည္တြင္ စုစည္းပါ၀င္သည္။)

ေဒသမ်ားသုံးခုသည္ ဗမာျပည္မ၀န္ႀကီးအစုိးရ အဖြဲ႔က အႀကံညဏ္ေပးႏုိင္ေသာ္လည္း ဘုရင္ခံ၏ အဆုံးအျဖတ္သည္သာ အဓိကအတည္ျဖစ္သည္။

အထက္ေဖၚျပပါ ဗမာျပည္မ၊ ကရင္နီျပည္၊ ေတာင္ေပၚစခန္းၿမိဳ႕မ်ား၊ Part One ေတာင္တန္းေဒသမ်ား (၁၀)ခုႏွင့္ Part Two ေတာင္တန္းေဒသမ်ားသုံးခု နယ္ေျမမ်ားအားလုံးသည္ အဂၤလိပ္အစုိးရ လက္ထက္မွ လြတ္လပ္ေရးရရွိသည့္ အခ်ိန္ထိ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား၏ နယ္ေျမမ်ား အေနအထားမွန္ျဖစ္သည္။

(က်ားေပါက္ ၏ ေဆာင္းပါးကိုု အင္ဂြန္ဂ်ာဝါ ထုုတ္နွဳတ္ေဖာ္ျပသည္)