Tax System - သမၼတဦးသိန္းစိန္၏သမီးႏွင့္မိတ္ေဆြျဖစ္လိုျခင္း (အမွတ္၃)

ဝန္ထမ္းေဟာင္းတဦး
ဧျပီလ-၃-၂၀၁၃

(အမွတ္ (၂) ဖတ္ရန္)

အခုေရးမဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ အခြန္ေကာက္နည္းစနစ္၊ ကြ်န္ေတာ္သိသမွ် အနည္းအက်ဥ္းပါပဲ။ ျမန္မာျပည္က ေရးရာဌာနမ်ား၊ ဥပေဒမ်ား ေရးဆြဲအတည္ျပဳျပီး၊ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို အဓိကထားျပီးလုပ္ေဆာင္ၾကတာ အားရစရာေကာင္းပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး၊ အေျခခံဥပေဒတို႔ကေတာ့ ရႈပ္ေထြးပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အခြန္ေကာက္ျခင္းကိုေတာ့ လြယ္ကူတာေၾကာင့္ အနည္းငယ္ေရးလိုပါတယ္။  အခြန္ေရွာင္ျခင္း၊ ျခစားျခင္းမ်ားကို တတ္ႏိုင္သမွ်ကာကြယ္ဖို႔ပါ။

အခု ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက Zero Factory ႏိုင္ငံေတာ္စီးပြားေရးလုပ္ငန္း၊ ေကာ္ပိုေရးရွင္းအားလံုးကို ျဖက္သိမ္းေနပါတယ္။ ပုဂၢလိကကို လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ေနပါတယ္။ တဖက္ကၾကည့္ရင္ အစိုးရက သူ႔လူေတြကို ကာကြယ္ရပါမယ္။
သိန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ စစ္မႈထမ္းမ်ား၊ စစ္မႈထမ္းေဟာင္းမ်ား၊ သန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ား၊ ပင္စင္စား၀န္ထမ္းေဟာင္းမ်ား၊ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ၇၅% (၄၅သန္း) ေလာက္ရွိတဲ့ လယ္ယာလုပ္သားမ်ား၊ အေသးစား၊အလတ္စား စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္း အလုပ္သမား မိသားစုမ်ားကို ဦးစားေပးစနစ္အတိုင္း ဂရုစိုက္ေပးရပါတယ္။ စစ္တပ္ကို စီးပြားေရးလုပ္ခိုင္းျခင္း၊ လယ္ယာမ်ားကို ကုမၸဏီမ်ားက ေရာ္ေၾကးေပးသိမ္းပိုက္ျခင္း၊ အိမ္ယာေျမမ်ား၊ စက္မႈဇံုမ်ားကို အသစ္ေဖၚခြင့္မရွိျခင္း၊ တယ္လီဖုန္းကပ္မ်ား၊ တယ္လီဖုန္းေၾကးမ်ားကို အဆမတန္ေကာက္ယူျခင္း၊ စတဲ့ အခြင့္ေရးသမားမ်ား အတြက္ လက္၀ါးၾကီးအုပ္ေငြရွင္မ်ား၊ ၀န္ထမ္းမ်ားမွာ ျခစားမႈစနစ္သစ္မ်ား ေပၚထြက္ခဲ့ပါတယ္။ FDI ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမႈေတြ ရေပမဲ့၊ ႏိုင္ငံလူမ်ားစုျဖစ္တဲ့ လယ္သမား၊အလုပ္သမားေတြဟာ တစ္လကို က်ပ္၄ေသာင္းရတဲ့ အလုပ္ေတြ ရွာေဖြေပးေရးအတြက္ အစိုးရက သံုးစြဲရမယ္၊ ၂၀၁၅မွာ လူထုပ်မ္းမွ်၀င္ေငြကို ၂ဆတိုးေစဖို႔ လုပ္ေဆာင္သြားမယ္လို႔ အစိုးရအၾကီးအကဲက ဆိုပါတယ္။ အေျပာနဲ႔အလုပ္ညီညြတ္ဖို႔ေတာ့ လူသားေတြ (အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ား) မွာ မူတည္ေနပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရရဲ့ အစီရင္ခံစာေတြကိုၾကည့္ရင္ အလြန္ထူထဲလွတဲ့ စာအုပ္ၾကီးမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကို တင္ျပေတာ့ အမတ္မင္းမ်ားလည္း ဘယ္နားလည္ေသးမလဲ။ အစိုးရလူၾကီးမ်ားျဖစ္တဲ့ ၀န္ၾကီးဌာနေပါင္း ၃၀ခုမွာ ဌာနအားလံုးက အေရးၾကီးပါတယ္။ ၀န္ၾကီးမ်ားရံုးက ၀န္ၾကီး၆ဦးနဲ႔ အစိုးရေခါင္းေဆာင္၊ သမၼတ၊ ဒုသမၼတ အစိုးရအဖြဲ႔ရံုး၊ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုး၊ လႊတ္ေတာ္ရံုး၊ တရားလႊတ္ေတာ္ရံုး၊ ကာခ်ဳပ္ရံုး၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒရံုး၊ ေရြးေကာက္ပြဲရံုး၊ ေရွ႔ေနခ်ဳပ္ရံုး၊ စာရင္းစစ္ခ်ဳပ္ရံုး၊ ရာထူးခန္႔ရံုး စတဲ့ႏိုင္ငံေတာ္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြရွိပါတယ္။ စီမံဘ႑ာ၀န္ၾကီးဌာနက အခြန္ဦးစီးဌာနတစ္ခုကပဲ၊ တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ့ အခြန္ေတြကို လိုက္ေကာက္ေနရသလား .. အဓိကက်ပါသလား ေမးရင္ေတာ့၊ ေငြေၾကးတန္ဖိုး၊ ၀င္ေငြအေနနဲ႔ေတာ့ ေရရွည္အတြက္ အလြန္အေရးၾကီးလွပါတယ္ ..လို႔ ေျဖရပါတယ္။  မိသားစု၀င္ေငြေကာင္းတိုင္း မိသားစုအဆင္မေျပပါဘူး။ ၀င္ေငြကို စနစ္တက်သံုးစြဲတဲ့ ဘတ္ဂ်က္ေရးဆြဲ၊ လ်ာထားေပးေရးက ၀န္ၾကီးဌာနမ်ားကို ခြဲေ၀သံုးစြဲရပါတယ္။ စစ္တပ္ကို ဘယ္ေလာက္၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးကို ဘယ္ေလာက္ ..စသျဖင့္ သံုးရပါတယ္။
 

ေပၚပင္ျဖစ္ေနတဲ့ ၀င္ေငြေကာင္းတဲ့အလုပ္မ်ားကိုပဲ ေလ့လာၾကည့္ပါမယ္။

တယ္လီဖုန္းေစ်းကြက္။
ေလာေလာဆယ္ ရာထူးရပ္နားလိုက္တဲ့ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ၾကီးဆိုတာ၊ အစိုးရသစ္မတိုင္မီက နာမည္ေကာင္းစာရင္းထဲပါတယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။ ျခစားမႈမ်ားတဲ့ ဌာနတစ္ခုဆိုတာ ၀င္ေငြေကာင္းလို႔ပဲ အၾကမ္းဖ်င္း ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအားလံုးမွာ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းကို အစိုးရကပဲ ကိုင္တြယ္ထားပါတယ္။ အခုေခတ္က မိုဘိုင္းေခတ္၊ အင္တာနက္ေခတ္ ဆိုေတာ့ မိသားစုအသံုးစရိတ္ ၁၀%ေလာက္ဟာ တယ္လီဖုန္းစရိတ္နဲ႔ပဲကုန္ပါတယ္။ လစဥ္ ဖုန္းအေၾကြးနဲ႔၀ယ္ခ၊ တယ္လီဖုန္းဘီလ္၊ အခုဆို အိုင္ဖုန္း၊ စမတ္ဖုန္း၊ တက္ဘလက္ တစ္ႏွစ္တခါ အသစ္လဲ၊ ကုန္က်ေနရတဲ့ အလြန္ၾကီးမားလွတဲ့ ေစ်းကြက္ၾကီးျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ား ျခစားေနရသလဲဆိုတာ အတြင္းလူေတြပဲ အတိက်သိႏိုင္မွာပါ။ က်ေနာ္သိရသေလာက္ေတာ့ ဆပ္ကြန္းေတြ အင္မတန္မ်ားလွပါတယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ပြဲစားအဆင့္ဆင့္ မ်ားလြန္းပါတယ္။ ဆင္းမ္ကဒ္ ေရာင္းခ်မႈ၊ တယ္လီဖုန္းကဒ္ေရာင္းခ်မႈ၊ ဟန္ဆက္ေရာင္းခ်မႈ... အလြန္ၾကီးမားတဲ့ ေစ်းကြက္။ မနစ္က ပရိုဂ်က္ေပါင္း ေဒၚလာသန္းေပါင္း တစ္ေထာင္ေက်ာ္ သံုးပါတယ္။ ၂၀၁၃ ႏွစ္ဦးပိုင္းမွာေတာ့ ၀န္ၾကီးအပါ၀င္၊ ၀န္ထမ္းမ်ားစြာ အေရးယူခံရပါတယ္။ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီမ်ားကို အေရးယူမႈမရွိေတာ့ ျခစားသူပဲ အေရးယူျပီး၊ ျခေပးသူေတြ လြတ္ေနပါတယ္။ Niche Market လို႔ေခၚတဲ့ အစိုးရဌာနၾကီးတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရ ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မလဲ ေစာင့္ၾကည့္ရန္ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ၀ယ္တဲ့ တယ္လီဖုန္းခ၊ အင္တာနက္ လိုင္းေၾကး ေဒၚလာ၁၀၀ဖိုးဆိုရင္ အစိုးရရ အခြန္အျဖစ္ တစ္၀က္ေတာင္ရရဲ့လားလို႔ ေမးခ်င္ပါတယ္။ ေ၀စားမွ်စားတဲ့ လူေတြ၊ အဆင့္ေတြ မ်ားေတာ့ အလြန္လူသံုးမ်ားတဲ့ ဆက္သြယ္ေရး၀င္ေငြရဲ့ တစ္၀က္ကို အစိုးရ အိပ္၀င္၊ သပိတ္၀င္ ရေစခ်င္ပါတယ္။


ေၾကးနီေစ်းကြက္
လက္ပံေတာင္းေတာင္ အေရးအခင္းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ အစီရင္ခံစာထြက္လာကတည္းက အခြန္ဘယ္ေလာက္ရသလဲဆိုတာ အၾကမ္းဖ်င္းေပၚေနပါျပီ။ ျပည္သူလူထုနဲ႔ လူ႔အခြင့္ေရးအဖြဲ႔မ်ားကေတာ့ ျပည္သူေတြမရတာပဲ ကန္႔ကြက္ဆႏၷျပၾကတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက အခြန္ေငြဘယ္ေလာက္ရမယ္ဆိုတာ၊ အျမက္ရဲ့ ၁၈%ဦးပိုင္က ရရွိမယ္၊ ေရာင္းခြန္က ၂ရာႏႈန္းေတာင္ မရမဲ့ပံုစံျဖစ္ေနျပီး၊ တရုပ္၀မ္ေပါင္က အသံုးစရိတ္ၾကမ္းလို႔ အျမက္မရွိရင္၊ ဦးပိုင္လဲ အျမက္သုည ျဖစ္သြားႏိုင္ပါတယ္။ တရုပ္ျပည္ရဲ့ စီးပြားေရးကုမၸဏီမ်ားကို ယွဥ္ျပိဳင္ႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာ့စီးပြားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွာ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကို အၾကံေပးခန္႔ရံုမလံုေလာက္ေတာ့ပါ။ အခြန္ေကာက္ ေဒၚလာ သန္း၁၀၀ရဖို႔အတြက္ ကြ်မ္းက်င္သူမ်ားကို ၂၀%ေလာက္ေပးျပီး ငွားရမ္းရမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ Royalty tax 4% ကေတာ့ ေသခ်ာတဲ့ အခြန္ျဖစ္ျပီး၊ Commercial 8% tax ကေတာ့ ျပည္ပပို႔မဲ့အတြက္ အလကားျဖစ္ေနပါတယ္။ အျမက္ေပၚရတဲ့ ၀င္ေငြခြန္ 4% ဆိုတာလဲ အျမက္မရွိျဖစ္သြားရင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲ။ ၀မ္ေပါင္ရဲ့ ကုန္ထုတ္မႈလုပ္ငန္းမွာ ဦးပိုင္က အျမက္မ်ားမ်ားရေအာင္ ၀င္ပါခြင့္မရွိလို႔ ဆိုပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေျပာရရင္ ၀မ္ေပါင္ေပးသမွ်ပဲ ယူရမဲ့ အံုနာျမန္မာအစိုးရျဖစ္ေနပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ အစီရင္ခံစာဟာ အလြန္တန္ဖိုးရွိပါတယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ စီးပြားေရးစနစ္တခုကို အၾကမ္းဖ်င္း စီစစ္ေဖၚျပထားပါတယ္။ ၀မ္ေပါင္ရဲ့ လည္၀ယ္၊အရင္းရွင္ဆန္မႈေတြကို အၾကမ္းဖ်င္းသိႏိုင္ပါတယ္။
 

ေရအားလွ်ပ္စစ္ေစ်းကြက္
ျမစ္ဆံုဆည္လုပ္ငန္းကို ရပ္တံ့ႏိုင္ျခင္း၊ ဧရာ၀တီကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္း အားလံုးအမွတ္ရေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမစ္ဆံုဆည္ေတာ့ ရပ္သြားေပမဲ့ အျခားဆည္မ်ားေတာ့ ျပီးစီး၊ လည္ပတ္၊ လွ်ပ္စစ္ေရာင္းစားေနပါျပီ။ သံလြင္ျမစ္မွာလည္း ေရအားလွ်ပ္စစ္ ဆည္လုပ္ငန္းမ်ားရွိပါတယ္။ အထက္က ေဖၚျပတဲ့ ေၾကးနီေတာင္ အစီရင္ခံစာအတိုင္းဆိုရင္ အျမက္ဆိုတာ တရုပ္ကုမၸဏီက ဒါေလာက္ျမက္တယ္...ဆိုမွ အဲဒီအျမက္အေပၚ ႏိုင္ငံေတာ္က အခ်ိဳးက်ရမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ အခြန္ရမယ္ဆိုတာ ေဒၚလာသန္းတစ္ရာဖိုးေရာင္းခ်ရင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းလိုပဲ Royalty tax 4% နဲ႔ပဲ ေက်နပ္ရမလား။ ျပီးေတာ့ ေၾကးနီစီမံကိန္းလို ေစ်းႏႈန္းညွိႏႈိင္းမႈမွာ သူတို႔တစ္ဖက္သတ္ေစ်းနဲ႔ပဲ ေရာင္းခ်ရမလား။ အေရာင္းအ၀ယ္ေစ်းကြက္မွာ ပြင့္လင္းမႈမရွိရင္ ကမၻာ့ေပါက္ေစ်းအတိုင္းရဖို႔ လိုပါတယ္။  (ဓါတ္ပံု။ တာပိန္ေရအားလွ်ပ္စစ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္)


ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္
ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာက္ျမက္ရတနာျပပြဲကို လာေရာက္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ားဟာ ေဟာင္ေကာင္လိုေနရာမ်ိဳးမွာ အရင္ေတြ႔ဆံုျပီး၊ ေလလံပြဲမတိုင္ခင္ကတည္းက ေစ်းညွိျပီးသားလို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရ ေက်ာက္ျမက္ရတနာေကာ္ပိုေရးရွင္းက လူၾကီးေတြလည္း သိသိၾကီးနဲ႔၊ ေလလံပြဲေတြလုပ္ေပးရပါတယ္။ ဟန္ျပေလလံအဆင့္ကို ေရာက္ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တကယ့္ ေကာင္းတဲ့ ေက်ာက္စိမ္း၊ ေက်ာက္ျမက္ေတြကေတာ့ တရုပ္နယ္စပ္ကေန နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ KIA, စစ္တပ္၊ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားကို ေက်ာ္လႊားျပီး တရုပ္ျပည္ဖက္ ထြက္သြားၾကျပီလို႔ ဆိုပါတယ္။ အခုေတာ့ တရုပ္ျပည္အစိုးရက ကခ်င္ျပည္တြင္းစစ္ပြဲအတြင္း ေက်ာက္ျမက္အခြန္ေတြ နင္းကန္ေကာက္ပစ္လိုက္လို႔၊ ေစ်းကြက္ေတာ့ ပ်က္သြားပါျပီး။
ေက်ာက္စိမ္းအခြန္၊ ရသင့္သေလာက္ မရျခင္းဆိုတာ ႏိုင္ငံျခား၊ လူလည္ၾကီးမ်ားျဖစ္တဲ့ ကုမၸဏီၾကီးမ်ား စုေပါင္း၊ အုပ္စုဖြဲ႔ျပီး ျမန္မာ့အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ားကို မလိမ့္တပတ္လုပ္ေနျခင္းကို ဥပမာတင္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ေခ်းေငြမ်ား
ကမၻာ့ဘဏ္၊ အိုင္အမ္အက္ဖ္၊ အီးယူ၊ အာရွဘဏ္၊ ကုလသမဂၢ..စတဲ့အဖြဲအစည္းမ်ားထံမွ ႏွစ္ရွည္ေခ်းေငြမ်ား ရဖို႔ ၾကိဳးစားေနပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမား၊ အီးယူ၊ဂ်ပန္ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားနဲ႔ ျမန္မာအစိုရ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ အတိုက္ခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ အျပန္အလွန္နားလည္မႈ ခရီးစဥ္မ်ားေနာက္ပိုင္း အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား ပိတ္ဆို႔မႈ Sanction မ်ားေျဖေရွာ့ေပးလိုက္ပါတယ္။ ၂ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္အခ်င္းခ်င္း ေတြ႔ဆံုျပီး ေခ်းေငြမ်ားစြာ ရရွိလာပါတယ္။ ေခ်းေငြနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ကန္ေဒၚလာသန္း၁၀၀ ေခ်းလိုက္တယ္ဆိုရင္ ၊ ျမန္မာအစိုးရဘဏ္စာရင္းထဲ ကန္ေဒၚလာသန္း၁၀၀ ၀င္လာမယ္လို႔ ထင္စရာျဖစ္ေပမဲ့၊ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ဒီလိုမဟုတ္ပါဘူး။ ာ

ဥပမာ ဗီယက္နမ္သို႔ ငါးလုပ္ငန္းအတြက္၊ ကမၻာ့ဘဏ္က ေဒၚလာသန္း၃၀၀ ေပးလိုက္တယ္ဆိုပါေတာ့။ ကမၻာ့ဘဏ္ဆိုတာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံၾကီးစိုးတဲ့ ဘဏ္ၾကီးျဖစ္ေတာ့၊ ဗီယက္နမ္ငါးလုပ္ငန္းအတြက္ လိုအပ္တဲ့ စက္ပစၥည္း၊ ငါးဖမ္းသေဘၤာေတြ ၀ယ္ဖို႔ဆိုရင္ အေမရိကန္လုပ္တဲ့ စက္ပစၥည္းေတြကိုပဲ ၀ယ္ရပါမယ္။ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ကတည္းက တခ်ိဳ႔ေခ်းေငြဆိုရင္ အေမရိကန္ငါးဖမ္းစက္ပစၥည္းမ်ားထုတ္လုပ္တဲ့ ဒီ ကုမၸဏီ ဆီကပဲ ၀ယ္ရမယ္လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ကိုးရီးယားငါးဖမ္းစက္ပစၥည္းက ဘယ္ေလာက္ေကာင္းျပီး၊ ေစ်းခ်ိဳ၊ အသံုးတဲ့လွေပမဲ့လည္း သူ႔ဆီကေငြေခ်းေတာ့ သူေျပာတဲ့ စက္ပစၥည္းေတြကိုပဲ ၀ယ္ရပါတယ္။

ဒီေတာ့ အေမရိကန္မွာ အသံုးမတဲ့ျဖစ္ေနတဲ့ ပစၥည္းမ်ား၊ ေစ်းၾကီးလို႔ ေရာင္းမရတဲ့ ငါးဖမ္းစက္ပစၥည္းမ်ားကို ကမၻာ့ဘဏ္ေခ်းေငြနဲ႔ ဗီယက္နမ္အစိုးရက ၀ယ္လိုက္ရရွာပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္ခြင့္မွမရွိပဲကိုး။ ဗီယက္နမ္ အင္ဂ်င္နီယာေလးမ်ားကေလည္း  ..ဟာ..ဒါမေကာင္းဘူး၊ ေျပာလဲမရဘူး။ ဗီယက္နမ္အစိုးရ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း အင္ဂ်င္နီယာခ်ဳပ္ၾကီးမ်ားကိုလည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ဖိတ္ေခၚ၊ ခရီးသြား၊ စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ထိုး၊ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားကိုလည္း Overseas Training လုပ္ေပးျပီး ေရာင္းခ်လိုက္ပါတယ္။ ကုသိုလ္ကံမေကာင္းရင္ အဲဒီစက္ပစၥည္းဟာ ႏွစ္အနည္းငယ္ သံုးျပီး ပ်က္သြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ၁၅ႏွစ္ခရီးမွာ ဗီယက္နမ္အစိုးရက အေမရိကန္တို႔ သူတို႔ရဲ့ အသံုးမက်တဲ့စက္ပစၥည္းမ်ားကို ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံလာေရာက္ စုပံုေစတယ္ ဆိုျပီး စိတ္ဆိုးၾကတယ္။ တရုပ္က ပိုဆိုးေတာ့ ေနာက္ဆံုး ရုရွားမ်ားဆီ ေခ်းေငြနဲ႔နည္းပညာ၊ ခ်ဥ္းကပ္ေနရပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားလည္း ဒါေတြကို သိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာျပည္လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံမဲ့ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီဆိုတာ ကမၻာ့လူလည္ၾကီးမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ပညာတတ္လူလည္ဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာဗဟုသုတနည္းတဲ့ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ (ဒုတိယတန္း၊ တတိယတန္းေခါင္းေဆာင္မ်ား) ကို ဘယ္လို ဆြဲေဆာင္၊ ေရာင္းခ်၊ လက္မွတ္ထိုးခိုင္းရမယ္ဆိုတာ အလြန္ၾကြမ္းက်င္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ားပဲ ျမန္မာျပည္လာေရာက္ FDI ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံၾကပါတယ္။

စက္မႈဇံုမ်ား
သီလ၀ါ စက္မႈဇံု၊ သီလ၀ါ ကြန္တိန္နာဆိပ္ကမ္း၊ သေဘၤာက်င္း၊ သေဘၤာလုပ္ငန္းမ်ား ..စတဲ့ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားလည္း ျမန္မာျပည္က အဆံုးအျမတ္ေပးႏိုင္သူမ်ား အလြန္နည္းပါးေနပါတယ္။ ေပၚပင္ျဖစ္ေနတဲ့ သြင္းကုန္ထုတ္ကုန္၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၊ ဆက္သြယ္ေရး၊ ဓါတ္ေငြ႔ စတဲ့လုပ္ငန္းမ်ားမွာပဲ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံလိုၾကျပီး၊ လမ္းတံတား၊ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေက်းလက္ဖြံ႔ျဖိဳးေရး၊ စားေသာက္ကုန္လုပ္ငန္း စတဲ့ လူမ်ားမ်ား အလုပ္ရမဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားမွာ ရင္းႏွီးမႈ အလြန္နည္းပါေနပါတယ္။ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ားကေတာင္ ျမန္မာျပည္ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံဖို႔ ၂၀၁ဎ၊ ၂၀၁၂ ေတြမွာ လာေရာက္တဲ့အခါ Infra Structure ဆိုတဲ့ အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ား မျပည့္စံုေသးလို႔ ၂၀၁၅ေနာက္ပိုင္းမွ လာေတာ့မယ္ဆိုျပီး တပ္ေခါက္သြားၾကတယ္။ မိုက္ကရိုေဆာ့၊ ဂူဂယ္၊ HTC စတဲ့ အင္တာနက္နည္းပညာ ကုမၸဏီ ၾကီးမ်ားလည္း လာေရာက္ၾကည့္ရႈျပီး ရံုးခန္းေလးတစ္ခုေလာက္ပဲ ဖြင့္ျပီး ေအာင္ျမင္စြာတပ္ေခါက္ျပန္သြားၾကပါတယ္။ (ဓါတ္ပံု  Thilawa SEZ)

၀င္ေငြ ေကာင္းေကာင္းရေနတာကေတာ့ ေရႊ၊  ရတနာ ကမ္းလြန္ဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းတို႔ပဲျဖစ္ပါတယ္။ သယံဇာတေရာင္းခ်မႈမွာေတာ့ ဓါတ္ေငြ ကန္ေဒၚလာ သန္း ၃၇၀၀၊  ငါးလုပ္ငန္းမ်ားက တစ္ႏွစ္ ကန္ေဒၚလာ သန္း၂၀၀၀ခန္႔၊ ပဲမ်ိဳးစံု ကန္ေဒၚလာ ၁၅၀၀ခန္႔၊ ေၾကးနီ ကန္ေဒၚလာ သန္း၁၀၀၀ခန္႔၊ ေက်ာက္ျမတ္ရတနာ ကန္ေဒၚလာသန္း၁၀၀၀ အထက္ (စာရင္းမရွိ)၊ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္း ကန္ေဒၚလာ သန္း၁၀၀၀ခန္႔၊ သစ္လုပ္ငန္း (ယခု အလံုးလိုက္ထုတ္ခြင့္မရွိေတာ့)၊ စတဲ့လုပ္ငန္းမ်ားျဖစ္ပါတယ္။

၀မ္းနည္းစရာကေတာ့ အဓိက စားေသာကုန္နဲ႔၊ လူသံုးကုန္ပစၥည္း အေသးစား၊ အလတ္စား လုပ္ငန္းမ်ား SME Small & Median ရပ္တည္ဖို႔ အလြန္ခက္ခဲလာျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ တရုပ္ပစၥည္းမ်ားကို မယွဥ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ပါ။ အစိုးရက ဒီအတြက္ လက္ေတြ႔က်က် လုပ္ဖို႔ ေနွးေကြးေနပါတယ္။ 

၂၀၁၂ မွာ Dream GDP ပ်က္ျပားသြားျခင္း
က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံေျပာင္းလဲကစ ၂၀၁၁အခ်ိန္ အရမ္းအံ့ၾသ၀မ္းသာခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၁ မွာ ၅၁.၄ ဘီလွ်ံရွိျပီး၊ ၂၀၁၂ မွာ ၆၀ဘီလ်ံေလာက္ အနည္းဆံုးတက္မယ္္ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ ပါတယ္။ ၂၀၁၂မွာ ၅၄ ဘီလ်ံပဲရပါတယ္။ ဂ်ီဒီပီ တိုးတက္မႈေကာင္းတဲ့အတြက္ ဗီယက္နမ္ကို ၂၀၁၅မွာ မွီျပီး၊ မေလးရွားကို ၂၀၁၇၊ ထိုင္းႏိုင္ငံကို ၂၀၂၀မွာ မွီမယ္လို႔ သံုးခ်ပ္တြက္နည္းပံုစံ ေမွ်ာ္မွန္းခဲ႔ပါတယ္။ မွန္းခ်က္နဲ႔ ႏွမ္းခ်က္မကိုက္ေတာ့ပါ။  ျခစားမႈထက္ဆိုးတဲ့ ျမန္မာ့စရိုက္ဆိုးမ်ားကို သိပ္ထည့္မတြက္ခဲ့ပါဘူး။ စစ္အာဏာရွင္စရိုက္မ်ားစြာ ရွိတဲ့အနက္၊ စည္းကမ္းရွိတာေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဗိုလ္က်ခ်င္တဲ့၊ စိတ္ဓါတ္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံဖို႔လာေလ့လာျပီး ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႔ အေကာင္းျမင္သူေတြကေတာ့ ျမန္မာေတြ ကိုယ့္ေျမမွဗိုလ္က်တာလို႔ မေျပာပဲ၊ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားအေျခအေနကို သေဘာမေပါက္ျခင္းလို႔ ေခၚပါတယ္။ ပိုင္းေျခမညွိတတ္ျခင္းပါ။ အပိုင္းဂဏန္း၂ခုကို ေပါင္းမယ္ဆိုရင္ ပိုင္းေျခညီေအာင္ အရင္ညွိရမယ္။ ျပည္တြင္ အုပ္ခ်ဳ႔ပ္သူမ်ားနဲ႔ ျပည္ပရင္းႏွီးျမွတ္ႏွံသူ ၂ဦး ပိုင္းေျခညွိမရႏိုင္ေသးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ဂ်ီဒီပီ ဟာ ၂၀၁၂မွာ ထင္သလို ျဖစ္မလာပါဘူး။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ အိမ္ေျမယာေစ်းႏႈန္းမ်ား အေရွ႔ေတာင္အာရွေစ်းကြက္ထက္ ၂ဆမကေအာင္၊ ထိုးတက္သြားျဖင္းကို ျမန္မာအစိုးရသစ္က မကာကြယ္လိုက္ႏိုင္ပါ။ အိမ္ေျမအေရာင္း၀ယ္ကို၊ အခြန္ ၃၅ရာႏႈန္းေကာက္ျပီး ထိန္းေပမဲ့၊ ျခစားတဲ့စနစ္ေၾကာင့္ ေစ်းမတရားတက္သြားတာကို မထိန္းႏိုင္ျဖစ္ျပီး၊ အခုမွ ေစ်းပ်က္သြားပါတယ္။ ၂၀၁၂ ဂ်ီဒီပီက ၂၀၁၁ နဲ႔ မတိမ္းမယိမ္းပဲ ရွိမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြ်န္ဳပ္ခန္႔မွန္းထားတဲ့ စိတ္ကူးယဥ္ ဂ်ီဒီပီ ပ်က္ျပားသြားျပီျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ေမွ်ာ္မွန္းတဲ့ ၂၀၁၅မွာ ႏိုင္ငံသား၀င္ေငြ ၂ဆတိုးတက္ဖို႔ ၾကိဳးစားရပါမယ္။ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြမွာ လူေတာ္၊လူေကာင္း အမ်ိဳးသားစိတ္ရွိသူမ်ား ေနရာပိုျပီး ေပးရပါဦးမယ္။


၂၀၁၁ စိတ္ကူးယဥ္ ဂ်ီဒီပီ၊ ျမန္မာစီးပြားေရး၊ ျခစားမႈ၊ အာဏာျပိဳင္မႈ အခက္ခဲမ်ားေၾကာင့္ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။

၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ား
၀င္ေငြ၊ အခြန္မ်ားစြာ ဥပမာ..ေျမ၊အိမ္၊ကား၊စက္ပစၥည္း အေရာင္းအ၀ယ္စာခ်ဳပ္မ်ားက အခြန္ေငြမ်ားစြာရပါတယ္။ ပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းကလည္း ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းလို အခြန္မ်ားစြာရပါတယ္။ ပို႔ေဆာင္ေရးစရိတ္ သက္သာလာေအာင္ ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားကို တင္သြင္းခြင့္ေပးလိုက္တဲ့ ၂၀၁၂ ႏွစ္ဟာ ျမန္မာ့ကားေစ်းကြက္ရဲ့ စပယ္ရွယ္ႏွစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဆလြန္းကားပိုင္ရွင္မ်ား သူတို႔ကားမ်ား ေနရင္းထိုင္ရင္း ေစ်း၂ဆမက ျပဳတ္က်သြားပါတယ္။ ပါမစ္ေတြ အလြယ္တကူထုတ္ေပးေတာ့ ကားေစ်းေတြ က်ဆင္းျပီး၊ ေစ်းမတည္မျငိမ္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဆလြန္းကားေစ်း က်သြားေပမဲ့၊ ဓါတ္ဆီေစ်းက စင္ကာပူႏိုင္ငံေစ်းနီးပါး ျဖစ္ေနပါတယ္။ (စင္ကာပူသည္ ကမၻာေပၚတြင္ ဓါတ္ဆီေစ်းအၾကီးဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္သည္)။ ဒီေတာ့ ဓါတ္ေငြနဲ႔ေမာင္းမွ ပို႔ေဆာင္စရိတ္သက္သာမွာမို႔ အင္ဂ်င္ေတြကို ဓါတ္ေငြစနစ္ေျပာင္းရျပန္တယ္။ ကုန္ကားၾကီးမ်ားလည္း အရင္က တန္၂၀၊ ၃၀ တင္ျပီးေမာင္းေတာ့ ကုန္စည္ပို႔ေဆာင္ေရးစရိတ္ သိပ္မေထာင္းလွပါ။ အခု အစိုးရက အာစီယံအဆင့္မီ ဆိုျပီး ကုန္ကားၾကီးမ်ားကို ၁၀တန္ပဲ တင္ရမယ္ စည္းကမ္းသတ္မွတ္လိုက္ေတာ့ ကားၾကီးသမားေတြလည္း၊ အျမက္မရ၊ လိုက္ဖမ္းတဲ့ ပို႔ေဆာင္ေရး ၀န္ထမ္းမ်ားကလည္း တစ္ဖံု၊  ေနာက္ဆံုးေတာ့ ကူညီပါရေစ ဆိုင္းဘုတ္တတ္ထားတဲ့ ရဲ၀န္ထမ္းေတြကိုပဲ၊ ျခစား၊လက္ကိုင္တုတ္ဆိုျပီး ၀ိုင္း၀န္းေျပာဆိုေနၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားအတြက္ အထူးလုပ္ငန္းၾကီးျဖစ္ပါတယ္။ လစာနည္းပါးလွတဲ့ အစိုရ၊ ဌာနဆိုင္ရာ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားရဲ့ ျခစားမႈေလ်ာ့နည္းေရးအတြက္ က်ေနာ္မစဥ္းစားႏိုင္ပါဘူး။

ဥပမာ ..ပင္စင္ဌာန ျမိဳ႔နယ္ဦးစီးမႈးအျဖစ္ က်ေနာ့္ကို ခန္႔ထားလိုက္ရင္၊ ပင္စင္ထုတ္ခ လူတစ္ေယာက္ က်ပ္၁ေသာင္း ေတာင္းေနတဲ့ ရွိရင္းစြဲ၊ ျမိဳ႔နယ္ရံုက ၀န္ထမ္း လူ၂၀ေလာက္ကို ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မလဲ။ ေငြေပးျပီး လုပ္ခိုင္းသူမ်ားကို ဖမ္းရမွာလာ။၊ ကိုယ့္လက္ေအာက္က ၀န္ထမ္းတစ္ဦး တစ္လ က်ပ္တစ္သိန္းေလာက္ပဲ လစာရတာ၊ သူတို႔ရဲ့ စား၀တ္ေနေရး ဘယ္လိုေျဖရွင္းေပးမလဲ။ ေနျမဲအတိုင္း ကိုယ့္ေအာက္က ၀န္ထမ္းေတြ ေပးတဲ့ေ၀စုကိုပဲ ယူျပီး ျငိမ္ေနရမလား... အမ်ားၾကီးစဥ္းစားစရာျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ကုိယ့္လစာ တစ္သိန္းေက်ာ္ေလးနဲ႔ ဘယ္လိုရပ္တည္မလဲဆိုတာလဲ တစ္ဒုကၡပဲ။  လပ္လာဘ မ်ားမ်ားရတဲ့ ဥပမာ လ.၀.က ျမိဳ႔နယ္ဦးစီးမႈး ရာထူးနဲ႔ ရန္ကုန္ျမိဳ႔နယ္တစ္ခု အလုပ္ရမယ္ဆိုရင္ေကာ၊ က်ေနာ္ဘယ္လို ကိုင္တြယ္မလဲ။ စား၀တ္ေနေရးမပူပင္ရေတာ့တဲ့ ဦးစီးမႈးမ်ားဆိုတာ မရွိသေလာက္ပါပဲ။

ေတြးေလေလ ဦးေႏွာက္ေခ်ာက္ေလေလပဲ။

ပါမစ္စနစ္
လုပ္ပိုင္ခြင့္ဆိုတဲ့ အခြင့္တစ္ခုကို ရရင္၊ ၀ိုင္းလုပ္၀ိုင္းစား၊ ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း အဆင္ေျပသြားတာမ်ိဳး ဟိုး..အရင္ စစ္အစိုးရေဟာင္းလက္ထက္တံုးကေတာ့ ေပၚပင္၊ ဂြင္လုပ္ငန္းလို႔ ေခၚပါတယ္။ အခုေခတ္ ပါမစ္ရသြားသူမ်ားေတာ့ ပါမစ္ကို ေရာင္းစား၊ အျမက္ထုတ္ျပီး ေဘးထိုင္ေနတဲ့ ေခတ္မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ကိုယ္တိုင္ လုပ္ရတဲ့ ပါမစ္စနစ္ကို ခ်ီတက္ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဟိုတယ္ေဆာက္ခြင့္ ပါမစ္ရရင္ ကိုယ့္ကုမၸဏီကပဲ အရင္းႏွီး (ေခ်းေငြ) ရရွိေရး၊ ျပည္ပဆက္သြယ္ေရး၊ အလုပ္သမားရရွိေရး၊ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားနဲ႔ဆက္ဆံေရး...စတဲ့အလုပ္မ်ားကို ဦးေႏွာက္ေျခာက္ေအာင္ လုပ္ရပါတယ္။ စာရြက္စာတမ္းကို လက္မွတ္ထိုးတဲ့ ဗဟိုဦးစီးစနစ္ဆိုတာလည္း ေဖ်ာက္လုိမရတဲ့ စနစ္ဆိုးၾကီးတစ္ခုပါ။ ျမန္မာပိုင္တဲ့ ပုဂၢလိက ကုမၸဏီၾကီးမ်ား အားလံုးနီးပါး ဗဟိုဦးစီးစနစ္ လက္မွတ္အမ်ားၾကီးထိုးရတဲ့ စာရြက္စာတန္းလုပ္ငန္းၾကီးကို အစိုးရဌာနဆိုင္ရာလုပ္ရိုးလုပ္စဥ္အတိုင္း လုပ္ေနရဆဲျဖစ္ပါတယ္။
 

ႏိုင္ငံပိုင္စီးပြားလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ေျဖရွင္းနည္းတစ္ခုကို တင္ျပလိုပါတယ္။ (from Singapore)

ျမန္မာႏိုင္ငံပိုင္စီးပြားေရး
ယခုအခ်ိန္ထိ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရပိုင္ စီးပြားေရးေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ားရဲ့၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားစြာ ရွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဘဏ္လုပ္ငန္း၊ ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္း၊ စက္မႈလုပ္ငန္း၊ ပို႔ေဆာင္ေရး (ေရ၊ေလ၊ကုန္းေၾကာင္း) လုပ္ငန္းမ်ား၊ ပံုႏွိပ္လုပ္ငန္း ..စသျဖင့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဖက္စပ္ (သို႔မဟုတ္) ပုဂၢလိက လုပ္ကိုင္ဖို႔ ဖိတ္ေခၚေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အျမက္စြန္းရတဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားကိုေတာ့ ဦးပိုင္ (သို႔မဟုတ္) ျမန္မာ့သူေဌးၾကီးမ်ားက ရယူသြားၾကပါတယ္။ အျမတ္မရွိတဲ့ ခြက္ခြက္လန္ရံႈးေနတဲ့ ေကာ္ပိုေရးရွင္း၊စက္ရံု၊လုပ္ငန္းမ်ားစြာ က်န္ေနပါတယ္။ အဲဒီ စက္ရံုမ်ား မလည္ပတ္ႏိုင္တာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနပါျပီ။ စက္ရံုအလုပ္သမားမ်ားက စက္ရံုကို သူတို႔အားလံုး ဘံုပိုင္စက္ရံုလို သေဘာထားျပီး စက္ရံုမွာပဲ ေနထိုင္၊ ေရမီးေတြသံုးျပီး၊ ကိုယ္ပိုင္လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနၾကပါတယ္။ ဥပမာ သၾကားစက္ရံုက သၾကားမထုတ္ေတာ့ပဲ တြင္ခံုလုပ္ျခင္း၊ ေမာ္တာျပဳျပင္ျခင္း၊ ကားျပင္စက္ရံု၊ စက္အပိုပစၥည္းမ်ားေရာင္းစားျခင္း...စတဲ့လုပ္ငန္းမ်ားအျပင္၊ စက္ရံုနယ္ေျမထဲမွာပဲ အင္တာနက္ဆိုင္၊ စားေသာက္ဆိုင္၊ ကုန္စံုဆိုင္မ်ားဖြင့္လစ္ ဆိုင္ခန္းခေတာင္းတဲ့ အလုပ္ကို စက္ရံုမႈးက လုပ္ရပါတယ္။ ရတဲ့ အျမက္ေငြကို ခြဲေ၀စားေသာက္ေနရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ စက္ရံုမ်ား မလည္ပတ္ႏိုင္ပဲ အရံႈးေပၚေနရသလဲ ဆိုတဲ့ေမးခြန္းရဲ့ အေျဖကေတာ့ လူနဲ႔စနစ္ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။ လူက အဓိကပိုက်ပါတယ္။

စင္ကာပူႏိုင္ငံက အစိုးရစီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခု (DBS ဘဏ္)
သတင္းစာျဖက္ပိုင္းက ကုလားတစ္ဦး၊ Mr. Gupta လစာေငြ စုစုေပါင္း ေဒၚလာ ၉.၃သန္း ၂၀၁၂မွာ ရရွိသြားတယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းပါ။ စင္ကာပူက ပုဂၢလိကဘဏ္ ၂ခုက အၾကီးအကဲေတြလည္း မႏွစ္က ၂၀၁၂ မွာ OCBC Chief $7.1 million,  UOB Chief $6.5 million ရရွိေၾကာင္းကို ေရးထားပါတယ္။ DBS ဆိုတာ စင္ကာပူအစိုးရပိုင္တဲ့ ဘဏ္ၾကီးျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရပိုင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကို လစာေကာင္းေကာင္းေပးျပီး၊ အျမက္ရေအာင္လုပ္ေစပါတယ္။ Mr. Gupta ဆိုရင္ လစာအေနနဲ႔ တစ္ႏွစ္ကို $1.2 million, Bonus 3.4 million, Share profit $4.6 million ... စုစုေပါင္း $9.3 million ရရွိသြားပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဘဏ္စီးပြားေရး အရံႈးေပၚရင္ Mr. Gupta အေနနဲ႔ လစာေငြပဲ ရမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဘဏ္စီးပြားေရးေကာင္းရင္ အျမက္ေဘာနပ္စ္ေငြ၊ ဘဏ္စေတာ့ရွယ္ယာေစ်းတက္လို႔ ခံစားခြင္ေတြ ရမယ္ျဖစ္ပါတယ္။ အခု DBS အစိုးရဘဏ္က ဒီႏွစ္မွာ စံခ်ိန္တင္အျမက္ေငြ 3.8 billion (3800 million profit) ရတဲ့အတြက္ ဘဏ္အၾကီးအကဲကို စာခ်ဳပ္အတိုင္း 8 million ေလာက္ ေပးလိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ကုမၸဏီ အျမက္ရရင္ အလုပ္သမားကအစ၊ အၾကီးအကဲအထိ လစာထက္ ၃ဆကေန၊ ၁၀ဆ အထိ ေဘာနပ္စ္ေတြ ေပးၾကပါတယ္။ (Mr. Piyush Gupta ၅၁ႏွစ္၊ အိႏၷိယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီျမိဳ႔ B.A University of Delhi ႏွင့္ Post Graduate Diploma ရရွိခဲ့ျပီး၊ 2009 မွစတင္ျပီး၊ စင္ကာပူအစိုးရ DBS ဘဏ္တြင္အလုပ္လုပ္ေနသူျဖစ္သည္။ ယခင္က မေလးရွားႏိုင္ငံ Citibank တြင္ အၾကီးအကဲအျဖစ္ လုပ္ခဲ့သည္။)

ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရဆိုတာ အခြန္ေကာက္တတ္ဖို႔ပဲလိုပါတယ္။ အခြန္ဥပေဒဆြဲတာ သိပ္မခက္ပါဘူး။ ပိုမိုေကာင္းတဲ့ဥပေဒကို လုပ္ရင္း၊ကိုင္ရင္း ျပဳျပင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခြန္အမွန္ကန္၊ ရရွိဖို႔ အခြန္ေကာက္သူ လူသားဟာ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ အဆင့္မွာရွိပါတယ္။ အခြန္ေကာက္သူဟာ သင့္ေတာ္တဲ့ ေဘာနပ္၊အခေၾကးကို ရရွိမွ ျဖစ္မယ္။ သို႔မဟုတ္ရင္ လူေတြရဲ့ ဥပေဒအေပၚက ႏႈတ္မိန္႔ေတြနဲ႔ လုပ္တဲ့အက်င့္ဆိုးၾကီး သက္တမ္းရွည္ေနရင္၊ တိုင္းျပည္၀င္ေငြမရ၊ အခြန္ေကာက္သူမ်ား၊ အခြန္ေရွာင္သူမ်ားရဲ့ အိတ္ထဲပဲ ႏိုင္ငံရဲ့ေငြေတြ ဆံုးရံႈးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ Tax System ကို အခြန္ဌာနက ဦးစီးတဲ့လုပ္ကိုင္တဲ့ လူသားက႑ဟာ အလြန္အေရးၾကီးလွပါတယ္။

ဒီပံုစံအတိုင္း ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရေကာ္ပိုေရးရွင္းေတြက ႏိုင္ငံျခားသား၊ ထိပ္သီးမ်ားကို ႏိုင္ငံပိုင္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ဦးေဆာင္ေစပါတယ္။ လစာကိုေတာ့ သူတို႔ တျခားကုမၸဏီမ်ားက ေပးတဲ့လစာအတိုင္း ေပးရပါတယ္။ ကမၻာေက်ာ္ ေဘာ္လံုးအသင္း မန္ေနဂ်ာမ်ားခန္႔ထားတဲ့ ပံုစံျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း အစိုးရပိုင္ ေကာ္ပိုေရးရွင္းမ်ားကို ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကို ခန္႔ထားၾကည့္ပါ။ ဥပမာ သီလ၀ါသေဘၤာက်င္းကို စင္ကာပူသေဘၤာက်င္းတခုက အၾကီးကဲတစ္ဦးကို စင္ကာပူမွာေပးတဲ့ လစာအတိုင္းေပးျပီး ခန္႔ထားၾကည့္ပါ။ သူ႔ကို လုပ္ပိုင္ခြင့္အျပည့္နီးပါးေပးလိုက္ပါ။ သီလ၀ါသေဘၤာက်င္း အျမက္ေသခ်ာေပါက္ထြက္မွာပါ။ စင္ကာပူက္သေဘၤာက်င္း အၾကီးကဲလုပ္ေနသူ တစ္ဦး ျမန္မာ့သေဘၤာက်င္းလုပ္ငန္းတစ္ခုကို အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေပးမဲ့ ကာလ ၂၀၁၅ က်မွ ျဖစ္မွာလား။  အျမက္အစြန္းလိုခ်င္ရင္ ျမန္မာလုပ္ငန္း၊ ေကာ္ပိုေရးရွင္းကို ႏိုင္ငံျခားသားပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ခိုင္းရမွာပါ။ ရံႈးေနတဲ့ လုပ္ငန္းမ်ားစြာကို လစာထိုက္သင့္သေလာက္ေပးျပီး၊ အျမက္ရေအာင္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ဘာေၾကာင့္မလုပ္ႏိုင္ရမလဲ။ အခုလည္း ျမန္မာအလင္း သတင္းစာတိုက္ အရံႈးခ်ည္းေပၚေနလို႔ ဖက္စပ္လုပ္ဖို႔ ေစ်းေခၚေနတယ္။ အၾကီးကဲတစ္ေယာက္ကိုခန္႔လိုက္ရင္၊ အျမက္ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။


နယ္စပ္အခြန္ေကာက္ျခင္း
နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္း ၁၄ခုမွာ တရုပ္နယ္စပ္မ်ားက အမ်ားဆံုးအခြန္ေငြရတယ္ ဆိုပါတယ္။ ေမွာင္ခိုကုန္သြယ္မႈမ်ားကို လိုက္လံဖမ္းဆီးတဲ့ေနာက္မွာ အခြန္ေငြပိုရခဲ့တယ္ ဆိုပါတယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ့ အလုပ္ေတြထဲမွာ သူခိုးေတြလိုက္ဖမ္း၊ပညာေပးေနရတာလည္း စိတ္ညစ္စရာပါ။ ေသဒဏ္ေပးလဲမရ၊ ေထာင္ခ်လဲမရ၊ ေမွာင္ခိုကုန္သြယ္ ဖမ္ဆီးေရးအဖြဲ႔မ်ားလည္း ေ၀စုေတာ္ေတာ္ရတယ္ဆိုေပမဲ့၊ တစ္နာရီ ကားအစီးရာနဲ႔ခ်ီ၀င္ထြက္ေနတဲ့ ကုန္ကားၾကီးမ်ားကို အခြန္ေကာက္ဖို႔ဆိုတာ ခက္ခဲလွပါတယ္။ နယ္စပ္အခြန္ေကာက္နည္းကို တရုပ္-ဗီယက္နမ္နယ္စပ္အေတြ႔ၾကံဳရွိတဲ့ ဗီယက္နမ္အခြန္ဦးစီးအရာရွိတစ္ဦးနဲ႔ အဖြဲ႔ကို လစာေကာင္းေကာင္းေပးလိုက္ရင္ အခြန္ပိုရလာမလား။ လိုက္ဖမ္းတဲ့အဖြဲ႔ေၾကာင့္ ကုန္စည္အခြန္ေငြေတြ ပိုရလာပါတယ္။

၂၀၁၀-၁၁ ဘ႑ာေရးႏႇစ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပည္ပရင္းႏႇီးျမဳပ္ႏႇံမႈ FDI ပမာဏ စံခ်ိန္တင္ ျမင့္တက္ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၀ ဘီလ်ံနီးပါး ရႇိခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၂-၁၃ ဘ႑ာေရးႏႇစ္မွာ စုစုေပါင္း ရင္းႏႇီးျမဳပ္ႏႇံမႈ ပမာဏ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဒသမ ၃၉ ဘီလ်ံအထိ က်ဆင္းသြားခဲ့ေၾကာင္း မတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အင္းလ်ားလိတ္ ဟုိတယ္တြင္ က်င္းပခဲ့တဲ့ Investment Myanmar Summit 2013 မႇ သိရပါတယ္။

ေအာက္ပါဇယားအရ ၂၀၁၂ မွာ အခြန္ ကန္ေဒၚလာသန္းေပါင္း ၃၃၆၇ ရရွိခဲ့ျပီး၊ ၂၀၁၃မွာ ကန္ေဒၚလာ ၃၆၂၉သန္း ရရွိတယ္ဆိုပါတယ္။

နိဂံုးခ်ဳပ္

အခြန္ေကာက္ရေငြ% of GDP ကိုၾကည့္ရင္ ထိုင္းႏိုင္ငံ ၁၅.၉%၊  မေလးရွား ၁၅.၅%၊ စင္ကာပူ ၁၄.၂%၊ ဗီယက္နမ္ ၁၃.၈% တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ တိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံၾကီးမ်ားမွာ GDP ျမင့္မားျပီး အခြန္ေကာက္ရေငြက ၄၀% အထက္ျဖစ္ပါတယ္။  ျမန္မာျပည္အခြန္ေကာက္ရေငြက ၄.၅% ပဲရွိေတာ့ ဘယ္ေလာက္အခြန္ေကာက္ခက္ခဲေနသလဲ (ျခစားေနသလဲ) ဆိုတာ မွန္းဆၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ အခြန္ေကာက္ႏိုင္မွ တိုင္းျပည္လူထု တကယ္လိုအပ္တာေတြ လုပ္ႏိုင္ျပီး၊ ျပည္သူမ်ား ဆင္းရဲမြဲေတမႈက သက္သာရႏိုင္မယ္။ အနည္းဆံုး တရုပ္၊ထိုင္းတို႔ရဲ့ စီးပြားကြ်န္ဘ၀က လြတ္ေျမာက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။

တဟုန္ထိုး တိုးတက္ေနတဲ့ တရုပ္၊ ကိုးရီးယားမ်ားထံမွလည္း စီးပြားေရးပညာရွင္၊ အတတ္ပညာရွင္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားကိုေနရာေပးျခင္း၊ နည္းနာယူလွ်က္ရွိပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ တရုပ္၊ ကိုးရီးယားလူမ်ိဳး တတ္သိပညာရွင္မ်ား ျပည္ပက တိုင္းျပည္ကိုျပန္လာၾကသလဲဆိုတာလည္း ေလ့လာေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။  တကယ္ပဲ ႏိုင္ငံျခားသား (သို႔မဟုတ္) ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာလူမ်ိဳး တစ္ဦးကို ခန္႔ထားဖို႔ စဥ္းစားေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။   အခြန္ေကာက္တဲ့လုပ္ငန္းကို ႏိုင္ငံျခားက အခြန္ေကာက္ အၾကီးအကဲတစ္ဦး လစာေကာင္းေကာင္းေပးျပီး ခန္႔ထားလို႔မရဘူးလား  ေမးရင္ ရပါတယ္ေျဖရပါမယ္။ ဒါဆိုရင္ အခြန္ေကာက္လုပ္ငန္း အၾကီးအကဲမ်ားဟာ၊ ႏိုင္ငံ၀င္ေငြကို အထူးရွာေဖြေပးေနတဲ့ ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းေကာင္းလို႔ သတ္မွတ္ရပါမယ္။

၀န္ထမ္းေဟာင္းတစ္ဦး
၃-ဧျပီလ-၂၀၁၃

Ref:
Eleven Media Economic News http://weeklyeleven.com/business?start=5
Copper Mine Report http://mingalaronline.biz/ebooks/copper.mine.report.dassk.pdf
Vietnam 2011 http://murann.com/vietnam.pdf
Strait Time April 2, 2012
Tax.System http://mingalaronline.biz/stories/tax.system.htm
tax revenue % of GDP http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_tax_revenue_as_percentage_of_GDP