May 26, 2013

သမီးလည္းဆုံး၊ အေဖလည္း တရားစြဲခံရ (Kachin State)

ဆုယူေနသည့္ မဂ်ာဆုိင္းအိန္
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဖားကန္႔ေဒသအတြင္း ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တိုက္ပြဲအတြင္း သမီးျဖစ္သူ မဂ်ာဆိုင္းအိန္ ေသဆုံးခဲ့မႈအတြက္ စုံစမ္းစစ္ေဆးေပးပါရန္ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္သို႔ တင္ျပခဲ့သည့္ ဖခင္ဦးဘရန္ေရွာင္သည္ ယင္းသို႔တင္ျပမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရားစြဲဆိုခံရၿပီး အမႈအား ဆက္လက္ရင္ဆုိင္ေနေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔က မိုင္းဗုံးေပါက္ကြဲၿပီး ပစ္ခတ္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္အတြက္ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္ ျပန္လာေသာ ကုိးတန္းေက်ာင္းသူ မဂ်ာဆုိင္းအိန္ ေသဆုံးခဲ့သည္။ အဆိုပါ ျဖစ္စဥ္သည္ စက္တင္ဘာလ ၁၃ ရက္ေန႔ ညေန ၄ နာရီ၀န္းက်င္ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး မဂ်ာဆုိင္းအိန္သည္ ၎တက္ေရာက္ေနသည့္ ေမွာ္၀မ္းအထက္တန္းေက်ာင္းမွ ေနထုိင္ရာ ဆြတ္ငိုင္ယန္သို႔ ျပန္လာစဥ္ လမ္း၌ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေသဆုံးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။
ဦးဘရန္ေရွာင္သည္ ၎၏သမီး ေသဆံုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ မိမိ၏သမီး ေသဆံုးမႈမွာ တပ္မေတာ္မွ ပစ္လုိက္ေသာ က်ည္ဆန္ဒဏ္ရာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္၊ စစ္ဗ်ဴဟာ႐ံုးမ်ား၊ ၀န္ႀကီးဌာနမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတအထိ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာႏွင့္ ေအာက္တိုဘာလမ်ားတြင္ ပန္ၾကားစာ ေပးပို႔ခဲ့သည္။
ယင္းအေပၚ ဖားကန္႔ေဒသ ဗ်ဴဟာကုန္းမွ ဗိုလ္မွဴးတစ္ဦးက ပုဒ္မ- ၁၂၂ ျဖင့္ တရားစြဲဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
"အမႈက သဘာ၀မက်ဘူး။ သမီးလည္းဆုံး၊ တရားလည္း အစြဲခံရတယ္။ ကြၽန္ေတာ္လည္း တိုင္တာမဟုတ္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ့္သမီး အတြက္နဲ႔ ဒီေလာက္လုပ္ပုိင္ခြင့္ ရွိတယ္လို႔ မိဘတစ္ဦး အေနနဲ႔ ယူဆတယ္ေပါ့။ အျဖစ္မွန္ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ လုပ္တာပါ။ အေရးယူေပးပါလို႔ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ အဓိကကေတာ့ အျဖစ္မွန္ ေပၚဖုိ႔ပဲ။ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးတာလည္း မရွိဘူး။ တရားစြဲတဲ့ ဗိုလ္မွဴးဇာနည္မင္းပုိက္ကလည္း စစ္ေဆးေရး ခုံ႐ုံးအဖြဲ႕ထဲမွာ ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဘာေတြျဖစ္ခဲ့တယ္ ဆိုတာ သူမသိဘူးလုိ႔ ဟိုတစ္ေန႔ကပဲ တရား႐ုံးမွာပဲ ထြက္ဆိုခဲ့ပါတယ္" ဟု ဦးဘရန္ေရွာင္က ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေမ ၂၅ ရက္က ေျပာျပသည္။

မဂ်ာဆုိင္းအိန္ ေသဆံုးမႈ သတင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး Weekly Eleven ဂ်ာနယ္တြင္ ၂၀၁၂ စက္တင္ဘာလ အတြင္းက ေဖာ္ျပခဲ့စဥ္
"ေရွ႕ေနငွားတာ အဆင္ေျပတယ္။ ေရွ႕ေနကြန္ရက္ အဖြဲ႕က သုံးဦးကူညီတယ္။ ေရွ႕ေနေတြကုိ ေထာက္ပံ့ဖို႔ေတာ့ မရွိေသးဘူး။ အသြားအလာ စရိတ္ကုန္တာေပါ့။ ရပ္မိရပ္ဖေတြပဲ ကုန္က်ခံတာပါ။ တရားလိုဘက္က သက္ေသေတြ အစုံမလာႏုိင္ေတာ့ ခက္တာေပါ့။ လြန္ခဲ့တဲ့ ေမ ၂၀ ေျခာက္ႀကိမ္ ႐ုံးခ်ိန္းမွ အစုံလာႏိုင္တယ္" ဟု ၎က ဆက္လက္ေျပာျပသည္။  
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ ေကအိုင္ေအတို႔အၾကား အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို ၁၉၉၄ ခုႏွစ္က လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။    
ႏွစ္ေပါင္း ၁၇ ႏွစ္အၾကာ တစ္ေက်ာ့ျပန္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားမႈသည္ ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္၊ မုိးေမာက္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ျဖစ္ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နယ္၊ ၀ိုင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ပါ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားမႈမ်ား ရွိလာခဲ့သည္။
ေက်ာက္စိမ္းတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား အဓိက လုပ္ကိုင္ရာ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္၌လည္း ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားမႈရွိခဲ့ကာ လုပ္ငန္းေႏွာင့္ေႏွးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။
ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ၾသဂုတ္လကုန္ပုိင္း၌ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ေကအိုင္ေအအဖြဲ႕တို႔အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားလာကာ မူရင္းေနရပ္မွ စစ္ေဘးေရွာင္ကာ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႔ ခိုလႈံေရာက္ရွိလာသူ အေရအတြက္သည္လည္း ေသာင္းဂဏန္းသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။

ကြၽန္ေတာ့္သမီး အတြက္နဲ႔ ဒီေလာက္လုပ္ပုိင္ခြင့္ ရွိတယ္လို႔ မိဘတစ္ဦး အေနနဲ႔ ယူဆတယ္ေပါ့။ အျဖစ္မွန္ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ လုပ္တာပါ။ အေရးယူေပးပါလို႔ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ အဓိကကေတာ့ အျဖစ္မွန္ ေပၚဖုိ႔ပဲ . . . . .
ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း တစ္ေက်ာ့ျပန္ စစ္ပြဲမ်ားသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္ ၉ ရက္က စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့သည့္ ျပည္တြင္းစစ္ကာလအတြင္း ေသဆုံးခဲ့ရေသာ ေျမစာပင္မ်ားတြင္ အသက္ ၁၄ ႏွစ္အရြယ္မွ်သာ ရွိေသးသည့္ မဂ်ာဆိုင္းအိန္လည္း ပါ၀င္လာခဲ့ပါသည္။
"ပစ္ခတ္မႈေတြ ျဖစ္ၿပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာ ရပ္ကြက္သူ ရပ္ကြက္သား အားလုံးကို ေခၚထုတ္ၿပီး ေယာက်္ားနဲ႔မိန္းမ သတ္သတ္စီ ခြဲထားလုိက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဦးဘရန္ေရွာင္ဆိုတာ ဘယ္သူလဲလို႔ေမးၿပီး ကြၽန္ေတာ့္ကို ေခၚထုတ္သြားတယ္။ ေနာက္ၿပီး မီးဖိုေခ်ာင္ေလးမွာ ရဲေဘာ္ႏွစ္ေယာက္နဲ႔ ကြၽန္ေတာ့္သမီးကို ဒဏ္ရာေတြနဲ႔ ေတြ႕ရတာပဲ။ ကြၽန္ေတာ္က စစ္ေၾကာင္းမွဴးကို ေဆး႐ုံပုိ႔ခ်င္တယ္ဆိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စစ္ေၾကာင္းထြက္မွ ပုိ႔ပါလုိ႔ သူကေျပာပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကေလးက ေသြးလြန္လို႔ေသရတာ။ သူတို႔ထြက္သြားမွ ရပ္ကြက္က ကားအကူအညီနဲ႔ ေဆး႐ုံကို ပို႔ရတာ။ ေဆး႐ုံေရာက္ေတာ့ ညေန ၆ နာရီ ေက်ာ္ၿပီ" ဟု ဦးဘရန္ေရွာင္က ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ အတြင္းက Eleven Media သို႔ ေျပာၾကားထားသည္။
စက္တင္ဘာ ၁၃ ရက္ ပစ္ခတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေမွာ္၀မ္းမွ မဆုိင္းလုပန္ (အသက္ ၁၇ ႏွစ္)၊ ဂေလာင္းေခါေဘာမ္ (ခ) ယာကု (အသက္ ၃၆ ႏွစ္)၊ ကုိေက်ာ္ထိန္လင္း (အသက္၂၇ ႏွစ္)၊ ေခါေဆာင္ (အသက္ ၃၅ ႏွစ္)၊ ဆြတ္ငိုင္ရန္မွ ကုိစိုးမုိး (အသက္ ၄၄ ႏွစ္)၊ ေမွာ္၀မ္းစစ္ေျပး ဒုကၡသည္ မလုဘူခြန္ဆုိင္း (အသက္ ၃၁ ႏွစ္)၊ မလုဘူဂ်ာလုအြန္ (အသက္ရွစ္ႏွစ္) တို႔လည္း ထိခိုက္ဒဏ္ရာမ်ား ရရွိခ့ဲၾကသည္။
လက္ရွိတြင္ ဦးဘရန္ေရွာင္အား တရားစြဲဆိုမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရားလိုႏွင့္ တရားလိုျပ သက္ေသမ်ားကုိ စစ္ေဆးေနသည့္ အဆင့္သာ ရွိေသးေၾကာင္း ေရွ႕ေနဦးေရႊလွက ေျပာျပသည္။
"တရားလို ဗိုလ္မွဴးဇာနည္မင္းပုိက္နဲ႔ တရားလိုျပ ဆရာ၀န္ေကာင္းျမတ္စံကို စစ္ၿပီးသြားပါၿပီ။ တရားလိုျပ ရွစ္ေယာက္မွာ ေျခာက္ေယာက္က်န္ေသးတယ္။ ဇြန္လ ၃ ရက္ေန႔ ဆက္စစ္မွာပါ။ အျဖစ္မွန္ကုိေတာ့ အခင္းျဖစ္တုန္းမွာရွိတဲ့ သက္ေသေတြကို စစ္ေဆးၿပီး ေဖာ္ထုတ္ရမွာပါ။ ဦးဘရန္ေရွာင္ တိုင္ၾကားရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ ျဖစ္ေနတုန္း အေျခအေန အေၾကာင္းအရာေတြကို မူတည္ၿပီး တိုင္တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ စုံစမ္းေရး အဖြဲ႕ကေတာ့ ရြာထဲမွာ ပစ္တယ္၊ မိုင္းကြဲတယ္၊ လက္နက္ႀကီး သို႔မဟုတ္ မိုင္းစလို႔ ယူဆရတယ္။ ဦးဘရန္ေရွာင္ကေတာ့ တပ္မေတာ္သား ပစ္တဲ့က်ည္ဆန္မွန္လို႔ သူ႔သမီးေသတယ္လို႔ သူယုံၾကည္ၿပီး တုိင္တာပါ" ဟု ၎ကေျပာျပသည္။
"ဥပေဒအရေတာ့ တစ္ဖက္သားကို နစ္နာေစလိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ တမင္ၾကံစည္ၿပီး လိမ္လည္တုိင္ၾကားမွ ျပစ္မႈေျမာက္တာပါ။ အျဖစ္မွန္ကုိေတာ့ ႏွစ္ဖက္စလုံး သက္ေသေခၚၿပီး စစ္ရဦးမွာပါ။ ယုံၾကည္ေလာက္စရာ အေၾကာင္းမရွိဘဲ နစ္နာေအာင္ တိုင္ၾကားရင္ ဒီျပစ္မႈ ေျမာက္တာေပါ့။ ဦးဘရန္ေရွာင္ကုိ တရားစြဲတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ကုိ တုိင္ၾကားတဲ့ စာထဲမွာ တပ္မေတာ္သား တစ္ေယာက္က အေၾကာင္းမဲ့ ပစ္လုိက္လို႔ သူ႔သမီး ေသသြားတယ္၊ အဲဒါကို အေရးယူေပးဖို႔ တိုင္တာပါ။ စစ္ေဆးေရးအဖြဲ႕က စစ္ေဆးတဲ့အခါ အေၾကာင္းမဲ့ ပစ္တာ မဟုတ္ဘူး။ တိုက္ပြဲျဖစ္၊ မိုင္းကြဲ၊ လက္နက္ႀကီးစမွန္လို႔ စုံစမ္းစစ္ေဆး ေတြ႕ရွိတယ္ေပါ့။ အဲဒါေၾကာင့္ ဦးဘရန္ေရွာင္ကုိ တုိင္တာပါ" ဟု ဆက္လက္ေျပာျပသည္။
"ကြၽန္ေတာ္တို႔ အားလံုးပဲ ေငြစုၿပီး ေရွ႕ေနအတြက္ ကူညီတာပါ။ သိန္းေလးဆယ္ ေက်ာ္ၿပီ။ အဖြဲ႕အစည္း အေနနဲ႔လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ေဒသခံေတြကေတာ့ ဒီကိစၥအတြက္ စိတ္မေကာင္းၾကပါဘူး" ဟု ရပ္မိရပ္ဖ တစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးရင္ေထြးက ေျပာပါသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားမႈသည္ ႏွစ္ႏွစ္၀န္းက်င္သို႔ ေရာက္ရွိေတာ့မည္ျဖစ္ၿပီး ယင္းကာလအတြင္း လူေသဆုံးမႈမ်ား၊ လူမႈစီးပြားေရး ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ား၊ စစ္ေဘးဒုကၡသည္ တစ္သိန္း၀န္းက်င္ ေနရပ္စြန္႔ခြာရမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ လက္ရွိတြင္ ေက်ာင္းဖြင့္ရာသီ ေရာက္ရွိေတာ့မည္ ျဖစ္သည့္အတြက္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ေနထိုင္ေသာ ေက်ာင္းေနရြယ္ ကေလးငယ္မ်ား ပညာသင္ယူႏုိင္ခြင့္ႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အစားအစာ လိုအပ္ခ်က္လည္း ရွိေနသည္ဟု လူမႈကူညီေရး လုပ္ကုိင္သူမ်ားထံမွ သိရသည္။

No comments:

Post a Comment