March 19, 2013

KOSOVO RAWT MALAN HKRUNLAM



(Simsa Kasa Journal V-2, I - 2)

2008 ning hta Kosovo mungdan gaw Serbia npu kaw na awmdawm shanglawt lu ai mungdan hku nna mungkan de February 17 ya shani n dau dat ai. American gumsan mungdan gaw dai shaning February 18 ya shani shanhte ndau ai hpe hkap la sai. 2009 ning hta International Momentary Fund hte World Bank ni hta malawm langai hku nna shang lawm wa sai. 2011 ning du hkra rai yang Kosovo mungdan langai hku nna hkap la ai mungdan 75 rai sai.


Kosovo mungdan kata hta Albania masha ni law malawng nga nna Muslim makam masham hpe kam sham ma ai. Ndai mungdan masha ni gaw mi moi BC 2000kaw nna ndai dai mungdan hta shanu nga lai wa sai ni re. No.2 mungkan majan ngut ai shaloi Tito wa gaw Kosovo ni hpe Albania hte Serbia mungdan lahkawng kaw nna ra ai mungdan kata nga na matu mai lata ai ngu tsun nna lau la ai. Raitimung hpang jahtum gaw Serbia mungdan kata kaw sha nga shangun nna uphkang wa ai. Dai majaw Kosovo ni gaw dai lam hpe n ra sharawng ai majaw 1944- 45 ning nshung ta hta ninghkap n-gun madun ai lam ni hpe galaw wa ai shaloi adup zingri nna shazim kau ai. 1946, ning hta ka ai Yugoslavia ni a npawt nhpang gaw da ai tara kaw Kosovo masha ni lu la na ahkaw ahkang ni n lawm ai. 

1954-57 ning ni hta Kosovo kaw na masha 195,000 hpe Turkey mungdan de atik anang htawt sit shangun ai.

Yugoslavia kaw na 1990 – 2008 ning lapran ga- ran mat wa ai mungdan 7 nga ai. Dai ni gaw Croatia, Bosnia and Herzegvina, Macedonia, Serbia , Montenegro, Slovenia, Kosovo ni rai nga ai.
1918, No.1 mungkan majan ngut ai hpang hkawhkam uphkang mungdan ni rai nga ai , Serbia, Croatia, Bosnia and Herzegovina, Mace- donia, Slovenia, Montenegro mungdan 6 pawng hpawm nna Yugoslavia hkawhkam uphkang ai mungdan 1 byin wa ai.
1945, No.2 mungkan majan ngut ai hpang dai mungdan 6 hte Kosovo, Vojvodina ni hpe Tito ( prime minister ) gaw Yugoslavia munghpawm mungdan (Federal People’s Republic of Yugoslavia) hku nna uphkang wa ai.

1980, Tito si mat ai hpang Yugoslavia mungh- pawm mungdan kata sut masa hkrat sum ai, mungdan kata nru nra byin wa ai majaw 1991 ning kaw na 2008 ning du hkra mungdan langai hpang langai garan pru mat wa nga ai.

1963, hta bai ka ai gaw da ai tara kaw Kosovo ni hpe tinang a ginra hpe tinang uphkang na ahkaw ahkang jaw ai ngu ka shajat da ya ai.
Tinang ginra tinang uphkang na ahkaw ahkang lu ai raitim lak lak lai lai rawt jat wa ai lam n nga ai sha mi moi na zawn rai nga ai.


Serbia ni gaw Kosovo ni hpe shanhte a mung maden ( koloni ) hku upsha lai wa sai re. Serbia a jak rung ni kri na matu Kosovo kaw na nhprang rai ni hpe shaw la ai. Shang gumhpraw hta Serbia ni lu ai htam 4 hta na htam 1 sha Kosovo ni lu ai.

1980 Tito si mat ai hpang Serbia ni gaw Kosovo ni hpe roi sha, dang sha ai lam ni grau jat wa ai.
1981 ning hta Kosovo dakkasu jawng ma ni Yugo- slavia asuya hpe gumlang n-gun madun ai hpe Ser- bia amyu malawng lawm ai Yugoslavia hpyen dap kaw nna sinat hte gap, adup zingri shazim ai majaw jawng ma 300 si hkrum nna , 7000 hpe yawm dik 6 ning htawng jahkrat kau ai.

2008 kaw Kosovo gaw mungmasha law law a myit hte rau Serbia kaw na awmdawm shanglawt lu sai lam hpe mungkan de ndau dat ai2010 july shata kaw Mungkan tara rung (International Court of Justice) kaw nna Kosovo a awmdawm shanglawt lu ai lam ndau ai gaw htung tara ni hpe tawt lai ai lam n nga ai nga nna masat dat ya ai. 


Kosovo Mungdan dawnghkawn

Kosovo mungdan kata kaw shanu nga ai masha 1733872 rai nna 88% gaw Albanian myusha ni rai nga ma ai. Kosovo mungdan gaw 4212 square mile kaba ai. Masha malawng gaw Musa- lim makam masham hpe hkap la ai ni re ai 


No comments:

Post a Comment